ΡΕ ΜΑΓΚΕΣ ΨΑΧΝΩ ΚΑΝΕΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΑΚΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑ ΚΟΥΛΑ...
ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ...ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ. ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ Κ.Τ.Λ.Π
Κα Κουλα (ΚΥΡΙΑΚΗ ΒΛΑΧΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ)
Oriste...
Apospasma apo ena kumeno tou Μ. Φ. Δραγουμη
[This paper was presented at the Hydra Rebetiko Conference October 2002]
...Η πρώτη γενιά μεταναστών στις ΗΠΑ ανέδειξε περί τις 35 τραγουδίστριες με κορυφαίες την κ. Κούλα και την Μαρίκα Παπαγκίκα. Παραθέτω μια περικοπή από ένα άρθρο του Steve Frangos σε αμερικάνικη εφημερίδα του 1994 με πληροφορίες που μας δίνει για την αξιόλογη αυτή γυναίκα, που ονομάστηκε «Καναρίνι της Αμερικής».[2]
«Η Κυριακή Γιορτζή–Αντωνοπούλου (π.1880–π.1954) υπήρξε η πρώτη διεθνώς αναγνωρισμένη ελληνίδα τραγουδίστρια που είχε ως μόνιμη κατοικία την Αμερική. Γνωστή επί το απλούστερον ως Κυρία Κούλα (που είναι το χαϊδευτικό του ονόματος Κυριακή), αυτή η μοναδική γυναίκα έγινε τόσο δημοφιλής, ώστε ανάμεσα στα 1916 (ή 1917) και το 1927, όχι μόνο τραγούδησε τουλάχιστον 199 τραγούδια, αλλά κατά τη δεκαετία αυτή υπερίσχυσε όλων των αντιπάλων της σε αριθμό πώλησης δίσκων.
Στα τέλη του 1916 (ή στις αρχές του 1917) η κ. Κούλα Αντωνοπούλου μπήκε στα στούντιο της Columbia στη Νέα Υόρκη και κατέκτησε τη δισκογραφική σκηνή. Τραγουδώντας δια μέσου ενός μεγαφώνου η κ. Κούλα γραμμοφώνησε 34 τραγούδια… Η ανέλπιστη και χωρίς προηγούμενο δημοτικότητα των δίσκων της στην αγορά, παρακίνησε όλες τις σημαντικές αμερικάνικες δισκογραφικές εταιρείες ν’ ασχοληθούν με την παραγωγή ελληνικών δίσκων… Η κ. Κούλα μακράν από του να είναι πιόνι στα χέρια των απαιτητικών υπεύθυνων των αμερικάνικων δισκογραφικών εταιρειών… υπήρξε και σπουδαία επιχειρηματίας (η πρώτη Ελληνίδα ιδιοκτήτρια εταιρείας δίσκων), αφού γύρω στο 1920 ίδρυσε την Panhellenion Phonograph Record Company στη Νέα Υόρκη, που λειτούργησε με μεγάλη επιτυχία για σχεδόν επτά χρόνια, κι άνοιξε παραρτήματα στο Σικάγο κι ίσως αλλού…. Το 1927 μετά τον ξαφνικό θάνατο του ανδρός της Ανδρέα Αντωνόπουλου,[3] η κ. Κούλα μη μπορώντας ν’ αντέξει στη λύπη της αποσύρθηκε για λίγο από την ενεργό δράση. Όταν συνήλθε έκλεισε την εταιρεία της και άρχισε μια καινούρια καριέρα ως τραγουδίστρια (είχε φωνή σοπράνο) σε κέντρα διασκεδάσεως. Στα τέλη της δεκαετίας του 1940 η κ. Κούλα ξανάνοιξε την εταιρεία της με ελαφρά παραλλαγμένο όνομα (Panhellenic αντί από Panhellenion Records) που όμως λειτούργησε μόνο για λίγα χρόνια.»
Παραθέτω τώρα και κάποιες πρόσθετες πληροφορίες για την κ. Κούλα που μου έδωσε προφορικά ο Π. Κουνάδης το 1993. Κατ’ αυτόν λοιπόν η κ. Κούλα καταγόταν μάλλον από το Μεσολόγγι.[4] Μετανάστευσε στις ΗΠΑ το 1912. Το 1913 την συνάντησε εκεί ο Κατσαρός.[5] Τέλος μου είπε ότι στα χρόνια που διηύθυνε τη δεύτερη εταιρεία της δεν τραγουδούσε πια η ίδια, αλλά ασχολιόταν με την παραγωγή δίσκων άλλων καλλιτεχνών, όπως π.χ. του Τζιμ Αποστόλου.
Η συντριπτική πλειοψηφία των τραγουδιών που κυκλοφόρησαν με την ετικέτα της Panhellenion είναι δημοτικά και χοροί της λεγόμενης παλιάς Ελλάδας (Μωριάς – Ρούμελη). Ωστόσο η εταιρεία ασχολήθηκε και με τα εξής άλλα είδη:
Εκκλησιαστικά – Ελαφρά – Πατριωτικά – Μικρασιάτικα (δηλ. αμανέδες, σμυρνέικα, ζεϊμπέκικα, χασάπικα) – Ηπειρώτικα – Μακεδονικά – Θεσσαλικά – Νησιώτικα – Τούρκικα καθώς και σκηνές από τον Καραγκιόζη. Και σύμφωνα με τον κατάλογο του R. K. Spottswood [6] τραγούδησε και μερικά αδέσποτα ρεμπέτικα, όπως τα «Αμάν, αμάν Χιώτισσα», «Βλαμάκι», «Κουτσαβάκι», «Μπαγλαμάδες», «Νέο Μελαχροινό», «Νίνα» και το γνωστό κι απ’ την Παπαγκίκα ζεϊμπέκικο «Τα ούλα σου».
Από τον Spottswood μαθαίνουμε και τα ονόματα των 22 οργανοπαικτών που συνεργάστηκαν κατά καιρούς με την Panhellenion. Σ΄ αυτά συγκαταλέγονται οι Αθανάσιος Μακεδόνας και Δ. Πόγγης (βιολί) – Ανδρέας Πατρινός [7] (λαούτο) – Λουί Ρασσιάς (σαντούρι–τσίμπαλο) – Βιργινία (πιάνο) και οι γνωστοί δεξιοτέχνες του κλαρίνου Γιάννης Κυριακάτης, Θανάσης Βρούβας, Αντώνης Σακελλαρίου, Νίκος Ρέλιας και Βαγγέλης Βλάχος για τον οποίον μάλιστα υποστηρίζεται, χωρίς ακόμα να έχει απόλυτα αποδειχθεί, ότι υπήρξε σύζυγος της κ. Κούλας πριν ή μετά τον Αντωνόπουλο.[8]...
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
3. Είχαν μια κόρη, την Παρασκευούλα, που ήταν κι αυτή τραγουδίστρια.
4. Η πληροφορία αυτή επιβεβαιώνεται από τον Ηλία Βολιότη-Καπετανάκη. (Αδέσποτες Μελωδίες, Αθήνα 1999, σ. 480).
5. Γιώργος Θεολογίτης-Κατσαρός (1898–1997). Λαϊκός τραγουδιστής από την Αμοργό που από το 1919 ώς το 1941 ηχογράφησε στις ΗΠΑ πάνω από 60 τραγούδια.
6. Discography of all the 78’s recorded in the USA prior to 1940.
7. Πιθανά ψευδώνυμο του Ανδρέα Αντωνόπουλου, συζύγου της κ. Κούλας.
8. Πληροφορία που μου έδωσε ο Π. Κουνάδης το 1993.
To kumeno sunexizete,8ema to tragoudi ΜΑΡΣ ΒΟΤΣΗΣ
kyma
Apospasma apo ena kumeno tou Μ. Φ. Δραγουμη
[This paper was presented at the Hydra Rebetiko Conference October 2002]
...Η πρώτη γενιά μεταναστών στις ΗΠΑ ανέδειξε περί τις 35 τραγουδίστριες με κορυφαίες την κ. Κούλα και την Μαρίκα Παπαγκίκα. Παραθέτω μια περικοπή από ένα άρθρο του Steve Frangos σε αμερικάνικη εφημερίδα του 1994 με πληροφορίες που μας δίνει για την αξιόλογη αυτή γυναίκα, που ονομάστηκε «Καναρίνι της Αμερικής».[2]
«Η Κυριακή Γιορτζή–Αντωνοπούλου (π.1880–π.1954) υπήρξε η πρώτη διεθνώς αναγνωρισμένη ελληνίδα τραγουδίστρια που είχε ως μόνιμη κατοικία την Αμερική. Γνωστή επί το απλούστερον ως Κυρία Κούλα (που είναι το χαϊδευτικό του ονόματος Κυριακή), αυτή η μοναδική γυναίκα έγινε τόσο δημοφιλής, ώστε ανάμεσα στα 1916 (ή 1917) και το 1927, όχι μόνο τραγούδησε τουλάχιστον 199 τραγούδια, αλλά κατά τη δεκαετία αυτή υπερίσχυσε όλων των αντιπάλων της σε αριθμό πώλησης δίσκων.
Στα τέλη του 1916 (ή στις αρχές του 1917) η κ. Κούλα Αντωνοπούλου μπήκε στα στούντιο της Columbia στη Νέα Υόρκη και κατέκτησε τη δισκογραφική σκηνή. Τραγουδώντας δια μέσου ενός μεγαφώνου η κ. Κούλα γραμμοφώνησε 34 τραγούδια… Η ανέλπιστη και χωρίς προηγούμενο δημοτικότητα των δίσκων της στην αγορά, παρακίνησε όλες τις σημαντικές αμερικάνικες δισκογραφικές εταιρείες ν’ ασχοληθούν με την παραγωγή ελληνικών δίσκων… Η κ. Κούλα μακράν από του να είναι πιόνι στα χέρια των απαιτητικών υπεύθυνων των αμερικάνικων δισκογραφικών εταιρειών… υπήρξε και σπουδαία επιχειρηματίας (η πρώτη Ελληνίδα ιδιοκτήτρια εταιρείας δίσκων), αφού γύρω στο 1920 ίδρυσε την Panhellenion Phonograph Record Company στη Νέα Υόρκη, που λειτούργησε με μεγάλη επιτυχία για σχεδόν επτά χρόνια, κι άνοιξε παραρτήματα στο Σικάγο κι ίσως αλλού…. Το 1927 μετά τον ξαφνικό θάνατο του ανδρός της Ανδρέα Αντωνόπουλου,[3] η κ. Κούλα μη μπορώντας ν’ αντέξει στη λύπη της αποσύρθηκε για λίγο από την ενεργό δράση. Όταν συνήλθε έκλεισε την εταιρεία της και άρχισε μια καινούρια καριέρα ως τραγουδίστρια (είχε φωνή σοπράνο) σε κέντρα διασκεδάσεως. Στα τέλη της δεκαετίας του 1940 η κ. Κούλα ξανάνοιξε την εταιρεία της με ελαφρά παραλλαγμένο όνομα (Panhellenic αντί από Panhellenion Records) που όμως λειτούργησε μόνο για λίγα χρόνια.»
Παραθέτω τώρα και κάποιες πρόσθετες πληροφορίες για την κ. Κούλα που μου έδωσε προφορικά ο Π. Κουνάδης το 1993. Κατ’ αυτόν λοιπόν η κ. Κούλα καταγόταν μάλλον από το Μεσολόγγι.[4] Μετανάστευσε στις ΗΠΑ το 1912. Το 1913 την συνάντησε εκεί ο Κατσαρός.[5] Τέλος μου είπε ότι στα χρόνια που διηύθυνε τη δεύτερη εταιρεία της δεν τραγουδούσε πια η ίδια, αλλά ασχολιόταν με την παραγωγή δίσκων άλλων καλλιτεχνών, όπως π.χ. του Τζιμ Αποστόλου.
Η συντριπτική πλειοψηφία των τραγουδιών που κυκλοφόρησαν με την ετικέτα της Panhellenion είναι δημοτικά και χοροί της λεγόμενης παλιάς Ελλάδας (Μωριάς – Ρούμελη). Ωστόσο η εταιρεία ασχολήθηκε και με τα εξής άλλα είδη:
Εκκλησιαστικά – Ελαφρά – Πατριωτικά – Μικρασιάτικα (δηλ. αμανέδες, σμυρνέικα, ζεϊμπέκικα, χασάπικα) – Ηπειρώτικα – Μακεδονικά – Θεσσαλικά – Νησιώτικα – Τούρκικα καθώς και σκηνές από τον Καραγκιόζη. Και σύμφωνα με τον κατάλογο του R. K. Spottswood [6] τραγούδησε και μερικά αδέσποτα ρεμπέτικα, όπως τα «Αμάν, αμάν Χιώτισσα», «Βλαμάκι», «Κουτσαβάκι», «Μπαγλαμάδες», «Νέο Μελαχροινό», «Νίνα» και το γνωστό κι απ’ την Παπαγκίκα ζεϊμπέκικο «Τα ούλα σου».
Από τον Spottswood μαθαίνουμε και τα ονόματα των 22 οργανοπαικτών που συνεργάστηκαν κατά καιρούς με την Panhellenion. Σ΄ αυτά συγκαταλέγονται οι Αθανάσιος Μακεδόνας και Δ. Πόγγης (βιολί) – Ανδρέας Πατρινός [7] (λαούτο) – Λουί Ρασσιάς (σαντούρι–τσίμπαλο) – Βιργινία (πιάνο) και οι γνωστοί δεξιοτέχνες του κλαρίνου Γιάννης Κυριακάτης, Θανάσης Βρούβας, Αντώνης Σακελλαρίου, Νίκος Ρέλιας και Βαγγέλης Βλάχος για τον οποίον μάλιστα υποστηρίζεται, χωρίς ακόμα να έχει απόλυτα αποδειχθεί, ότι υπήρξε σύζυγος της κ. Κούλας πριν ή μετά τον Αντωνόπουλο.[8]...
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
3. Είχαν μια κόρη, την Παρασκευούλα, που ήταν κι αυτή τραγουδίστρια.
4. Η πληροφορία αυτή επιβεβαιώνεται από τον Ηλία Βολιότη-Καπετανάκη. (Αδέσποτες Μελωδίες, Αθήνα 1999, σ. 480).
5. Γιώργος Θεολογίτης-Κατσαρός (1898–1997). Λαϊκός τραγουδιστής από την Αμοργό που από το 1919 ώς το 1941 ηχογράφησε στις ΗΠΑ πάνω από 60 τραγούδια.
6. Discography of all the 78’s recorded in the USA prior to 1940.
7. Πιθανά ψευδώνυμο του Ανδρέα Αντωνόπουλου, συζύγου της κ. Κούλας.
8. Πληροφορία που μου έδωσε ο Π. Κουνάδης το 1993.
To kumeno sunexizete,8ema to tragoudi ΜΑΡΣ ΒΟΤΣΗΣ
kyma
