Χορός στο ρεμπέτικο τραγούδι

[AGIS]

Η μεγάλη πλειοψηφία των τραγουδιών της ρεμπέτικης, λαϊκής μουσικής είναι φτιαγμένα για να χορεύονται.
Όπως είναι γνωστό οι πιο διαδεδομένοι χοροί στο λαϊκό τραγούδι είναι ο ζεϊμπέκικος και ο χασάπικος.
Εχουν γραφτεί διάφορα για τους χορούς του λαϊκού τραγουδιού και τις παραλλαγές τους, που θα άξιζαν να συγκεντρωθούνε με τον καιρό.
Για την ώρα θυμίζω τη ρήση του Μάρκου (ή ρήση γ ι α το Μάρκο) - η πηγή δυστυχώς μου διαφεύγει - σύμφωνα με την οποία όταν ο Μάρκος έφτιαχνε ένα τραγούδι δεν το θεωρούσε τελειωμένο πριν το δοκιμάσει στα πόδια του καλύτερου χορευτή της παρέας.
Βέβαια σήμερα για διάφορους λόγους οι λαϊκοί χοροί (εννοώ κυρίως το ζεϊμπέκικο, το χασάπικο αλλά και το τσιφτετέλι, μέσα κι ο στην πράξη άγνωστος πια στους περισσότερους καρσιλαμάς) για διάφορους λόγους είτε τυποποιούνται είτε ξεφεύγουν από τα παραδοσιακά τους μέτρα φτάνοντας πολλές φορές να θυμίζουν επίδειξη γυμναστικής, μπρεηκντανς κλπ.
Οι λόγοι πολλοί: η διάδοσή τους (και διάσωσή τους) μέσα από σχολές και επαγγελματικά χορευτικά συγκροτήματα, κάποιες αλλαγές που έχει υποστεί η παραδοσιακή αντίληψη περί "μαγκιάς", επιρροές που έχουν δεχτεί οι χοροί του λαϊκού τραγουδιού από τους χορούς του δημοτικού τραγουδιού, η μαζική μορφή της διασκέδασης αλλά και της μουσικής παραγωγής, η αλλαγή ίσως των ρυθμών της ζωής που έχουν εξοβελίσει το πιο γιαβάσικο τέμπο του παρελθόντος, όλα αυτά είναι ίσως μερικοί μόνο από αυτούς.

Όπως και να 'χει, όλα αυτά είναι κάποιες σκέψεις επί του θέματος, για το οποίο πολλά μάλλον μπορούν να ειπωθούν από όποιον το επιθυμεί.
Τις δε σκέψεις αυτές τις διατυπώνω με αφορμή έναν χασάπικο που μπορείτε να δείτε στο παρακάτω βίντεο (απόσπασμα από το "μινόρε της αυγής" - την τηλεοπτική σειρά του Φ. Μεσθεναίου).
Τις διατυπώνω επίσης σαν εισαγωγικό πρόσχημα για την παράθεση του σχετικού λινκ:

http://www.youtube.com/watch?v=_VhLbUoozf0

[tsaparis]

Φίλε AGI γεία χαρά

Έχεις μεγάλο δίκιο στο να θέτης αυτό το θέμα. Θα ήθελα να συμπλησώσω ακομα τους χορούς το απτάλικο, το χασαποσέρβικο, το συρτό, το μπάλο εχει και αλλα
Θα ήθελα να πω οτι ο χορός είναι η έκφρση του ρυθμου. Τώρα την σημερηνή εποχή η έκφραση εχει χαθεί γενικότερα και ιδικότερα. Γιατι? Δεν ειμαι καταληλος να απαντήσω. Εμενα δεν με πηράζει πως χωρευεί ο καθένας αμα είναι σωστος στο ρυθμό, μπράβο του και γουστάρω. Μετα ομώς μπαίνει και ο υποκημενικός παραγοντας, το γούστο και τα βιοματα του καθενός με κατάληξη να βλέπουμε επιδοξούς αμπελουργούς!
Προσωπικά δεν πιστεύω οτι έχουν μερίδιο εφτίνης οι διαφοροι σύλλογοι και οι σχολες που τα διδασκουν, ουτε το οτι δεν πηγαινουν στις διαφορες σχολες ο κοσμος. Παλια πως τα μάθεναν; Πάνω στην `πίστα`, είναι το μεγαλήτερο σχολιο κατεμέ.
Απλα σήμερα δεν σηκώνεται ο κοσμος στην `πίστα`. Απο προσωπική εμπηρεια, μιας και είμαι παιδί της επαρχίας εκει τα μάθαινε ο κοσμος.
Τελειώνοντας θα ηθελα να πω οτι φταίνε και τα τραγούδια τα σημερηνα, ο θεός να τα κανει τραγουδια, μιας και εχουν διαγράψει ολους τους ρυθμους μονο ζειμπέκικα πεταχτά και ρούμπες ακουμε. Ακομα να συμπληρώσω οτι σε πολλα μαγαζια αναμασάνε τους παραπάνο ρυφμούς και ακούς τραγουδια που είναι συρτά να τα παίζουν ρούμπες....κρίμας.
Οπότε χαθικαν οι ρυθμοί, χάθηκαν και οι χοροί.

[REBET]

Θα ήθελα να συμπληρώσω και το Ζεϊμπέκικο Σαλαμίνας που το χορεύει υπέροχα ο φίλος Αρίστος (Tsaparis), χωρίς να είναι στις προθέσεις μου να του κάνω διαφήμιση, αλλά εξίζει να το δείτε. Μπράβο ρε φίλε Αρίστο, σε χαίρομαι!!!

http://www.youtube.com/watch?v=wS-uLVfvheM

[max]

Χορεύουν πολύ ωραία τα παιδιά στο βιντεάκι.

Με τον Αρίστο δεν έτυχε να τα πούμε στην Κουρούτα, θυμάμαι την πολύ ωραία ζεμπεκιά που είχε ρίξει τότε.

Ήθελα να ρωτήσω: Τι εννοείτε με τον όρο "Ζεϊμπέκικο Σαλαμίνας"; Είναι κάτι γενικότερο ή απλά μια χορογραφία κάποιων παιδιών από εκεί;

[ΑΝΤΩΝΑΣ]

Μεγάλη επιρροή παρατηρήθηκε και το 1922 με τους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας. Για όλους αυτούς η Σαλαμίνα ήταν τόπος καταφυγής και διάσωσης. Εξού και η φράση : «Πήγε η ψυχή μου στην Κούλουρη». Δηλαδή πήγε στην Κούλουρη για να φυλαχτεί και να διασωθεί.

Η γειτνίαση του νησιού με την πρωτεύουσα, το μεγάλο λιμάνι του Πειραιά, καθώς και οι ποικίλες ασχολίες των κατοίκων τις όπως: οι κατραμιτζήδες που εργάζονταν στη Στερ. Ελλάδα αλλά έφταναν και ως τη Μικρά Ασία ιδρύοντας την πόλη Γέροντα στην Αλικαρνασσό, οι υλοτόμοι που για πολλούς μήνες παρέμεναν σε δάση της Στ. Ελλάδας, της Εύβοιας, του Άγιου Όρους, οι ναυτικοί που αρμένιζαν στα μεγάλα λιμάνια της Μεσογείου καθώς και στα μεγάλα κέντρα του αλύτρωτου Ελληνισμού όπως : Κων/πολη, Σμύρνη, Αλεξάνδρεια καθώς και στη Συρία, Αλγερία, Τυνησία κλπ., οι ψαράδες που όργωναν τα νησιά του Αιγαίου και έφταναν μέχρι το Τούνεζι, είχαν σαν αποτέλεσμα την επιρροή και επίδραση, στη γλώσσα, στα ήθη και έθιμα.

Η δεκτικότητα και η προσαρμοστικότητα των κουλουριωτών είχαν σαν αποτέλεσμα να αφομοιώσουν δημιουργικά κάθε επιρροή προερχόμενη είτε από στεριά, είτε από θάλασσα και να διαμορφώσουν ένα ιδιαίτερο πολιτισμικό χαρακτήρα, που είναι εμφανείς στην πολυμορφία της ενδυμασίας και της μουσικής παράδοσης. Έτσι παράλληλα με τη νησιώτικη βράκα φοριόταν και η φουστανέλα της Ηπειρωτικής Ελλάδας καθώς και η Πλακιώτικη Ποκαμίσα. Ενώ με την Τράτα, τον Αποκριάτικο και το Συρτό τραγουδιόνταν και χορεύονταν και άλλα είδη όπως Τσάμικος, κλέφτικα, καγκέλια, καλαματιανά, μπάλοι, ζεϊμπέκικο, χασάπικα και καρσιλαμάδες. Όσο για το ζεϊμπέκικο και το χασάπικο απέκτησαν μοναδική μορφή και ιδιαίτερο ύφος στο νησί μας και είναι γνωστοί πανελληνίως με την ονομασία "Κουλουριώτικο Ζεϊμπέκικο" και "Κουλουριώτικο Χασάπικο".

Πηγή: Δήμος Σαλαμίνος.

[Νίκος Α. Πολίτης]

Πάντως, Αντώνα μου, το ζεϊμπέκικο που είδαμε στο βιντεάκι ήταν σαφώς προϊόν λόγιας χορογραφίας.

[Γιωργος Κουκος]

Χαίρετε όλοι φίλοι της σελίδας.

Όπως οι περισσότεροι έτσι και ρω είμαι φίλος της μουσικής γενικότερα και του ρεμπέτικου ειδικότερα. Χαίρομαι με την τύχη μου να έχω ασχοληθεί με τη μουσική τούτη όπου μελωδία ρυθμός στίχοι και χορός ζούνε ακόμα μέσα στο ίδιο "σπίτι". Όπως είπε ένας καλός φίλος από την Κουλούρι δεν φτιάχνεται χορός άμα δεν υπάρχει ο ρυθμός. Σύμφωνος προσθέτω πως δεν υπάρχει ρυθμός άμα δεν υπάρχει στίχος και τουμπαλιν όλα μαζί. Επί τούτου τώρα.. Ζειμπεκικα πολλα..χασαπικα επίσης. Κουρουριωτικο όμως μόνο ένα. Βέβαια δεν υποτιμώ την μοναδικότητα των άλλων αλλά δείτε μια φορά τέσσερις μάγκες να χορεύουνε καλά ένα Κουλουριωτικο χασάπικο και τα λεμε..Κανει τη διάφορα όμως ο Κουλουριωτικος σε ότι αφορά τον ρυθμό του.. παράδειγμα το Χασάπικο που δεν είναι ούτε αργό ούτε γρήγορο. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί πως πολλά γνωστά χασάπικα έχουν γραφτεί για να χορεύονται έτσι. Ενδεικτικά η πρώτη εκτέλεση της Φραγκοσυριανής, η πρώτη εκτέλεση του "Σε μια μελαχρινή" (το Χατζηκυριάκειο), Σε μια μικρούλα (Γιοβάν Τσαούς).Το πως και ποσο πολύ αλλοτριώθηκαν αργότερα είναι ένα θέμα άλλο. Και καθώς άρχισαν να παίζονται όλο και γρηγορότερα, τα πραγματικά βήματα του κουλουριωτικου πήραν και αυτά 'περίπατο' και ξεχαστηκαν.Ας μην μείνουμε όμως άλλο εδώ.

Τώρα για το Ζεϊμπέκικο. Ανήκει στην οικογένεια των Ζεϊμπέκικων που είναι αντικριστά. Χορεύονται και με περισσότερα από δυο άτομα ταυτόχρονα γιαυτο και έχουνε βήματα όπως όλοι οι ομαδικοί και οι αντικριστοί χώροι (γενικότερα όσοι έχουν χορευτές παραπάνω του ενός).
Έχω την τύχη και την τιμή να είμαι φίλος με τον Αριστείδη που χορεύει στο εν λόγω βίντεο αλλά και με το άλλο παλικάρι επίσης. Το τελευταίο σχόλιο είναι πέρα για πέρα άστοχο και βεβαίως μου δίνεται το δικαίωμα να υποστηρίξω το Άρη και τον χορό του. Παρόλα ταύτα απλά θα αναφέρω κάποια αντικειμενικά στοιχεία για να καταλάβουν όσοι δεν ξέρουν τι περίπου είναι αυτό που βλέπουν. Το ακριβές θα μπορούσα να το πω αλλά θα περιμένω την παρέμβαση του ίδιου του χορευτή που σίγουρα ξέρει κάτι παραπάνω από όλους μας. Τα παλικαριά στο βίντεο είναι παιδικοί φίλοι. Όπως τους βλέπουμε σε αυτήν την παράσταση ακριβώς έτσι θα τους δείτε να συναντιούνται και να χορεύουν και σε μια ταβέρνα με φίλους. Χάρμα οφθαλμών δυο φορές όταν ξέρει κανείς πως αυτό που βλέπει είναι κάτι το πέρα για πέρα αυθεντικό! Χορεύουν τον χορό της πατρίδας τους και τον έμαθαν από τους πατεράδες τους και τους παππούδες τους όπως κάποτε τα τσάμικα και τα ηπειρωτικά στα ελληνοπούλα του Ελληνικού βορρά. Όπως τα πεντοζαλια στην Κρήτη όπως οι Μπαλοι στα νησιά όπως τα ωραία απταλικα στο Μεσοτοπο της Μυτιλήνης κ.λ.π. Το ότι έχει βήματα το αναφέραμε. Όμως! έχει και πάμπολλες φιγούρες και στον συγκεκριμένο χώρο οι δυο τύποι που βλέπουμε κάνουν την χορογραφία επί τόπου! Αν προσέξετε την επόμενη φορά που θα δείτε το βίντεο ανά τακτά διαστήματα οι δυο μάγκες που χορεύουν έρχονται κοντά και κάτι λένε ο ένας στο αυτί του αλλού. Αυτό δεν είναι μια κίνηση στημένη απλά για να την βλέπει ο θεατής. Εκείνη την στιγμή γίνεται συνεννόηση για την επόμενη φιγούρα και μετά από αυτό ξανά για την επόμενη. Να μια μεγάλη μαγκιά σ'αυτο το ζεϊμπέκικο.! Πάνω σε ένα βασικό σκελετό βημάτων οι χορευτές κεντάνε με τις φιγούρες τους όχι ο καθένας ξεχωριστά για το κομμάτι του αλλά και οι δυο μαζί. Αυτός είναι χώρος για φίλους και ιδιαίτερα κολλητούς όπως οι δυο τους! ! Κουλουριωτης χορευταράς λέει ο Μπάτης στο τραγούδι του και κάτι ξέρει για να το λέει. Ατάκα αυτοσχέδια η χορογραφία και σίγουρα χορός για δυνατούς. Λογιος η Λαϊκός ο χορός εντελει? . Μακάρι να χόρευαν όλοι έτσι λέω εγω..και δεν είμαι και κουλουριωτης

ευχαριστώ