Βάρα με με το στιλέτο

Ό,τι δεν ταιριάζει στα υπόλοιπα ας μπαίνει εδώ
Απάντηση
Μήνυμα
Συγγραφέας
Άβαταρ μέλους
bill1961
συντονιστής<br>(03/2008 ως τώρα)
Δημοσιεύσεις: 1024
Εγγραφή: 10 Μάιος 2005 11:51 pm
Τοποθεσία: Ηγουμενίτσα

Βάρα με με το στιλέτο

#1 Δημοσίευση από bill1961 »

Το δίστιχο :
Βάρα με με το στιλέτο
κι όσο αίμα βγάλω πιε το
το γνωρίζουμε ως το προτελευταίο δίστιχο στο τραγούδι το Μανώλη Καραπιπέρη «ΑΠΟ ΚΑΤΩ ΑΠ’ ΤΙΣ ΝΤΟΜΑΤΕΣ».

Βέβαια έχει καταγραφεί ως παραδοσιακό δίστιχο της Ζακύνθου από τον Tommaseo στη συλλογή «Canti Popolari Toscani, Corsi, Illirici, Greci» (Βενετία 1842, Τόμος III, σελ. 35), και συμπεριλήφθηκε στη συνεχεία από τον Passow στη δική του συλλογή «Ρωμέικα τραγούδια» (Λειψία 1860).

Με τα τελευταία ανεβάσματα τραγουδιών ξαναβρήκαμε το δίστιχο (με μια μικρή διαφοροποίηση) στο τραγούδι «ΤΟ ΜΩΡΟ ΜΟΥ» του Χαρίλαου Πιπεράκη (δίσκος Pharos 834): Βάρα με με το στιλέτο
κι όσο αίμα βγάλεις πιε το
Πάντως εκτιμώ πως το 1926 που γράφουμε στα σχόλια του δίσκου ως ημερομηνία εγγραφής είναι λανθασμένο, αφού σε διαφημιστικές καταχωρήσεις της εταιρείας Pharos τον Οκτώβριο του 1928 δε φαίνεται ο δίσκος με αρ. σειράς 834, ενώ μόλις το Δεκέμβριο του ίδιου έτους εμφανίζονται οι δίσκοι Pharos 830 και 831. Εκτιμώ δηλ. ότι ο δίσκος Ph-834 κυκλοφόρησε αρχές του 1929 και είχε ηχογραφηθεί λίγο νωρίτερα.
Δίσκοι Φάρου - Πιπεράκης.png
Δίσκοι Φάρου - Πιπεράκης.png (1.75 MiB) Προβλήθηκε 2994 φορές
Τώρα το δίστιχο «Βάρα με με το στιλέτο….» το συναντάμε στο διήγημα «Θεάματα του Ψυρρή» του Μιχαήλ Μητσάκη (Αθήνα 1890):
«Δύο κουτσαβάκηδες, διήλασαν συγχρόνως, περιπλέγδην, ως μισομεθυσμένοι, την ρεπούμπλικαν στραβά, κάτω τους γύρους, τρικλίζοντες προσποιητά και επιδεικτικώς, τραγουδούντες δια λάρυγγος βραγχώδους, οιδαλέου, δημώδες άσμα, αρτίτοκον γέννημα των ρυακίων του Ψυρρή: Βάρα με με το στυλέτο
κι όσο αίμα τρέξει πιε το!...»


Στους καυγάδες τους οι κουτσαβάκηδες χρησιμοποιούσαν διάφορες κομπαστικές φράσεις, με σκοπό να προκαλέσουν με τα λόγια τον τρόμο στον αντίπαλο. Μια τέτοια κατάσταση περιγράφεται στο διήγημα «Καυγάς» του Μιχαήλ Μητσάκη (Αθήνα 1890):

«Υπό το τρομαλέον φως του φανού συνεπλάκησαν οι δύο κουτσαβάκηδες… Από του βραχνού των λάρυγγος, αρτίως προφανώς οινοβραχέντος, εξέρχονται άναρθοι κρωγμοί, εκρήγνυνται βλασφημίαι εμπαθείς, ύβρεις πτύονται, βάλλονται προκλήσεις, εν χειρονομιών παραφορά και βιαιότητι κινήσεων. Με την πλατύγυρον ρεπούμπλικαν ανερριμμένην επί το ινίον του αυτός, τον κούκκον του ο δεύτερος προσπίπτοντα εις την οφρύν, ωχροί, άνευ γελέκου, το υποκάμισον προβάλλον ανοικτόν επί του στήθους, την μίαν μόνην χειρίδα του επανωφορίου περασμένην, μ’ ευρύ ζωνάρι, κατακόκκινον κ’ οι δύο, περιτυλίσσον την οσφύν, λαμβάνουν ούτω στάσεις παλαιστών, δραματικάς, ωσεί ακατασχέτων εκ θυμού και μένους, λυσσαλέων, παρασκευαζομένων να ροφήσουν αίμα μεστοίς χείλεσι, χωρίς όμως να μετακινούνται κατά βήμα.
-Τι σκιάζεσαι ρε, τη Μπαναγία σου μέσα!... Τι κάνεις έτσι σα γυναίκα;… Θαρρείς μωρέ που θα σε φοβηθώ που έχεις περίστροφο;… Να μωρέ, εγώ την πετάω και την κάμα!... Έλα στα χέρια σα σου βαστάει!...
-Το σταυρό σου, ρουφιάνε!... Εγώ σε φοβάμαι ρε;… Πέταχτη ρε την κάμα ναν τ’ αφήκω το περίστροφο… Τι την έβγαλες ρε;…
-Τι σκούζεις έτσι, ρε πεζεβέγκη;!... Για να μαζωχτεί κόσμος;… Που θα μου πας ρε, θα στο πιω το αιματάκι σου!...
-Εσύ θα μου το πιεις ρε;… Κείνος που θα μου το πιει δε γεννήθηκε ρε ακόμα!... Σου τώφαγα το μάτι κακομοίρη!...»


Στο «Τουμπεκί» του Πέτρου Πικρού (Αθήνα, 1927) αυτές οι κομπαστικές φράσεις εκφοβισμού μεταξύ νταήδων αποκτούν μια άλλη δραματικά τελετουργική διάσταση:
«… βγάζει ο Μέμος την κάμα και τήνε μπήγει στον πάγκο. Ήρθε βλέπεις ο κόμπος στο χτένι. Το πράγμα δε σήκωνε πια νερό. Ο Μέμος πρόσβελνε έτσι όλους τους πελάτες. Ή έπρεπε να δεχτούν την προσβολή και να σηκωθούν να φύγουν ή … έπρεπε να γίνει Σφαχτηρία εκεί μέσα.
Σηκώνεται ο Αράπης.
-Δε χρειάζονται τόσα καμώματα βρε Μέμο!...
Και πρόσταξε να βγούνε όλοι… μα όλοι.
-Σωστά!... -λέει ο Μέμος στον ψυχογιό του -Φεύγα!...
Περάσανε πέντε λεπτά; Περάσανε δέκα; Ποιος ξέρει.
Μήτε βουή άκουσαν οι απέξω μήτε τίποτα.
Κι η ψυχή του φουκαρά του κάπελα είχε πάει στην Κούλουρη. Αγιοκέρι η όψη του.
Μονάχα όταν μισανοίξανε την πόρτα να δουν τι τρέχει, μονάχα τότες είδανε τον Καραμπέτ φαρδύ πλατύ χάμω. Κι ο Μέμος γονατιστός στο στήθος του. Με την κάμα στο χέρι τούβγαζε ένα μάτι. Ποτάμι το αίμα απ’ τις μαχαιριές.
Ενώ έξω οι σφυριξιές σηκώσανε τον κόσμο, και τρέχανε οι πολιτσιάνοι οι Τούρκοι απ’ όλες τις μεριές, ήσυχα ήσυχα ο Μέμος δάγκωσε το μάτι του Αράπη.
-Του τόφαγα… Τίμιος άντρας βάσταξα τον όρκο μου…»


Το δίστιχο «Βάρα με με το στιλέτο, κι όσο αίμα βγάλω πιε το» δε μοιάζει με παραδοχή ήττας και αποδοχή του μοιραίου, αλλά αντίθετα ο νταής κομπάζει πως κανένα φόβο δεν του προκαλεί ο αντίπαλος, και τον προκαλεί αν τολμάει να τον χτυπήσει. Σε μιαν άλλη περίπτωση στο τραγούδι «ΠΗΡΑΝ ΤΑ ΦΡΥΓΑΝΑ ΦΩΤΙΑ» με τον Πωλ Γαδ κυνηγημένος ο ένας αντίπαλος βρίσκει καταφύγιο στη μάνα του για να μη του «πιουν το αίμα». Άνοιξε μάνα μ’ άνοιξε
γιατί με κυνηγούνε

-Ωωωχ! Ωχ!

Κι αν δεν ανοίξεις το πορτί
το αίμα μου θα πιούνε
Παρόμοια και ο Νταλγκάς στο τραγούδι του «ΜΠΑΡΜPΑ ΓΩΓΟΣ» : Άνοιξε μάνα μ’, άνοιξε
γιατί με κυνηγούνε

κι αν δεν ανοίξεις το πορτί
το αίμα μου θε να χυθεί.

Άβαταρ μέλους
peloponnisios
More than 150 posts user.
Δημοσιεύσεις: 159
Εγγραφή: 14 Αύγ 2012 03:38 am

Re: Βάρα με με το στιλέτο

#2 Δημοσίευση από peloponnisios »

Η παράθεση δεν δουλεύει σωστά, οπότε αντιγράφω απλά το αρχικό απόσπασμα του bill1961 στο οποίο απαντώ παρακάτω:

bill1961:
Πάντως εκτιμώ πως το 1926 που γράφουμε στα σχόλια του δίσκου ως ημερομηνία εγγραφής είναι λανθασμένο, αφού σε διαφημιστικές καταχωρήσεις της εταιρείας Pharos τον Οκτώβριο του 1928 δε φαίνεται ο δίσκος με αρ. σειράς 834, ενώ μόλις το Δεκέμβριο του ίδιου έτους εμφανίζονται οι δίσκοι Pharos 830 και 831. Εκτιμώ δηλ. ότι ο δίσκος Ph-834 κυκλοφόρησε αρχές του 1929 και είχε ηχογραφηθεί λίγο νωρίτερα.

peloponnisios:
Ο Spottswood τοποθετεί την εγγραφή του δίσκου 834 της Pharos μεταξύ 1926 και 1927. Μπορεί να κάνει λάθος, τίποτα δεν αποκλείεται, ωστόσο δεν έχουμε κάτι πιο συμπαγές για να υποστηρίξουμε κάποιο άλλο έτος. Κατά τη γνώμη μου, η διαφημιστική καταχώριση δεν αρκεί γιατί αναφέρεται σε κυκλοφορίες και ως γνωστόν μια ηχογράφηση μπορεί να είχε γίνει πολύ πριν την κυκλοφορία του τραγουδιού.

Άβαταρ μέλους
bill1961
συντονιστής<br>(03/2008 ως τώρα)
Δημοσιεύσεις: 1024
Εγγραφή: 10 Μάιος 2005 11:51 pm
Τοποθεσία: Ηγουμενίτσα

Re: Βάρα με με το στιλέτο

#3 Δημοσίευση από bill1961 »

Κώστα, σύμφωνα με τον Ian Nagoski (στο https://canary-records.bandcamp.com/alb ... ca-1926-29) η Pharos εξέδωσε παλιότερες ηχογραφήσεις της M G Parsekian, και έγραψε νέους δίσκους την περίοδο 1927-28 ( και οι δυο εταιρείες ιδρύθηκαν από τους Αρμένηδες αδελφούς Vartesian). Με αυτό συμφωνεί και το γεγονός ότι με βάση τις διαφημιστικές καταχωρήσεις:
1. Στα τέλη του 1926 κυκλοφορούν από την M G Parsekian "νεότατοι δίσκοι" με τον Αχιλλέα Πούλο (ΑΤΛΑΝΤΙΣ 18/12/1926), τους οποίους το 1928 τους ξαναβρίσκουμε στην παραπάνω διαφήμιση της Pharos (με αρ. σειράς 5ΧΧ).
2. Διαφημιστικές καταχωρήσεις της Pharos με "νέους δίσκους" Ελληνικού ενδιαφέροντος δε βρίσκουμε παρά προς τα τέλη του 1928 (ΑΤΛΑΝΤΙΣ 12/10/1928) και με αρ. σειράς 8ΧΧ. Πάντως από τον Ιανουάριο του 1928 ο Τέτος Δημητριάδης διαφημίζοντας το κατάστημά του λέει πως πουλάει δίσκους της Pharos (ΕΘΝ. ΚΗΡΥΞ 28/1/1928).
Κατά τα άλλα δε διαφωνώ: οι διαφημίσεις αφορούν την κυκλοφορία και όχι την ηχογράφηση. Οπότε θεωρώ πως έχω δίκιο να ισχυρίζομαι ότι ο δίσκος Ph-834 δεν είχε κυκλοφορήσει μέχρι το Δεκέμβριο του 1928 (να επισημάνω πως από Οκτώβριο μέχρι Δεκέμβριο 1928 είναι η περίοδος με τις πιο συχνές διαφημιστικές καταχωρήσεις της Pharos). Επιπλέον θεωρώ εντελώς απίθανο μια μικρή και βραχύβια εταιρεία όπως η Pharos να έγραψε και να κράτησε στα συρτάρια της για δύο χρόνια το δίσκο του Πιπεράκη.
Τέλος, δε γνωρίζω αν υπάρχουν αρχεία για τις ηχογραφήσεις της Pharos στα οποία στηρίχτηκε ο Spottswood, αν και νομίζω πως ο τρόπος που δίνει την ημερομηνία εγγραφής (1926-27) υποδηλώνει ακριβώς την έλλειψη αρχείων.

Απάντηση

Επιστροφή σε “Γενική κατηγορία”