Δημοτικά τραγούδια- «υιοθεσίες» και «βαπτίσεις»

[skiftoulis]

Απόσπασμα συνέντευξης του Ιάκωβου Ηλία (Ηλίας είναι το επώνυμο) στον Γιώργο Παπαδάκη* που δόθηκε στο Β΄ Πρόγραμμα κοντά στα 1980, όπως καταγράφεται στο βιβλίο του τελευταίου («ΛΑΪΚΟΙ ΠΡΑΧΤΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΟΠΑΙΧΤΕΣ», Εκδ. Επικαιρότητα, Αθήνα, 2003,σ.103-105):

………
-Γιατί πολλά δημοτικά τραγούδια σε δίσκους γράφουν το όνομα ενός συνθέτη; Π.χ. «Η Αργυτοπούλα» Ιακ. Ηλία. Είναι δημοτικό ή δικό σου τραγούδι;

-Είναι δικό μου τραγούδι, διότι έκανα στίχους και μουσική εγώ(όταν κάνεις στίχους και μουσική δική σου…).Τώρα, όμως, τι γίνεται! Πολλοί, κι εγώ έχω πάρει τραγούδια δημοτικά τα οποία, όπως είπα, επεξεργάζομαι, συμπληρώνω ένα στίχο αν λείπει, ή φτιάχνω μια εισαγωγούλα και το τραγούδι αυτό είναι αγνώστου συνθέτου. Και επειδή το πήγα στην Εταιρεία, γράφω πάνω στίχοι και μουσική « Ιακώβου Ηλία » και το κάνω κτήμα δικό μου. Τώρα, καλώς κακώς, όλοι οι συνάδερφοι αυτό έχουνε κάνει. Τώρα, γιατί δεν βρέθηκε άνθρωπος να πει : κύριε το τραγούδι αυτό που πήρες, π.χ. τη «Δασκάλα»,είναι του τάδε….δε βρέθηκε άνθρωπος.. Αυτό, αγνώστου συνθέτου….

-Επειδή αυτά, του «αγνώστου συνθέτου», τα δημοτικά, τα βρίσκουμε πολλές φορές με διαφορετικά ονόματα συνθετών…

-Ναι, το ίδιο τραγούδι έτυχε να το πάρει και ο Ιάκωβος….την «Κωνσταντινιά» φερ΄ ειπείν την πήρε κι ένας άλλος συνάδερφος. Και γράφει π.χ.: Κωνσταντινή – καλαματιανό φερ΄ειπείν-,μουσική και στίχοι Ιακώβου Ηλία. Και το ίδιο…με άλλο συνθέτη. Κακώς! Διότι αν υπήρχε αναμεταξύ μας, μεταξύ συναδέλφων, ένας σεβασμός, θα ΄λεγα, π.χ., γιατί να βάλω την «Κωνσταντινιά», που την έχει βάλει ο κύριος τάδε….

-Μα ανεξάρτητα από αυτό, κύριε Ιάκωβε, η «Κωνσταντινιά» ούτε δικιά σου είναι ούτε του κυρίου τάδε.

-Ναι, αλλά όταν όμως….γίνεται μια κατοχή. Εδώ έγιναν κατοχές σε οικόπεδα, σε μοναστηριακά, σε αυτά…γιατί να μην γίνουν στα τραγούδια; Εδώ πήγαινε ένας και έπαιρνε το γκρα, παλιά, και καθότανε και σημάδευε πενήντα χιλιόμετρα γύρω γύρω-όποιος μπει μέσα θα πεθάνει. Και το ΄κανε δικό του το χωράφι αυτό. Γιατί; Γιατί ΄τανε νταής, γιατί του άρεσε…Λοιπόν κι εγώ παίρνω ένα τραγουδάκι, ασχέτως, κακώς καλώς το πήρα και το ΄κανα δικό μου.
Αλλά πρέπει να υπάρχει ο σεβασμός και να πούμε: τέλος πάντων βρε παιδιά, αυτό το χωράφι πρόλαβε και το πήρε ο Ιάκωβος, γιατί πάμε τώρα εμείς; Να μαλώσομε ή να σκοτωθούμε; Όποιος προλάβει…δυστυχώς αυτό γίνεται. Διότι δεν υπάρχει αλληλοσεβασμός μεταξύ μας.
Είναι βεβαίως δημοτικό τραγούδι, αγνώστου συνθέτου, έχει δικαίωμα ο καθένας να πούμε να το εκμεταλλευθεί και να το πάρει, αρκεί να μη το χαλάσει και να μη το κάνει με ξένα μοτίβα-με ινδιάνικα και με τούρκικα και με το ΄να και τα΄άλλο. Να τ΄ αφήσει αγνό, τουλάχιστο, ναι, αλλά να μην το νοθεύσει, είναι το κρίμα και το κακό.

*Ο Γιώργος Παπαδάκης γεννήθηκε το 1947 στα Χανιά της Κρήτης. Φοίτησε στο εκεί Ωδείο από το 1956 ως το 1961.Το 1962 συνεχίζει τις γυμνασιακές και τις μουσικές του σπουδές στην Αθήνα, στο Εθνικό Ωδείο, απ΄ όπου αποφοίτησε το 1972.Από το 1970,γράφει μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Παράλληλη δραστηριότητα του, η συλλογή ηχητικού και μουσικού υλικού, που αφορά τη γενικότερη ιστορία και εξέλιξη της παραδοσιακής μουσικής τέχνης στην Ελλάδα. Από το 1978,είναι συνεργάτης της ελληνικής ραδιοφωνίας.

[ntouzenis]

Δυστυχως ετσι ειναι !!

Δε μας ειπε ομως ο συχωρεμενος μεγαλος κλαρινιστας*, ποιος πρότεινε να μπει το ονομα ... ο ιδιος ο "κλεψας" ή η εταιρεια ;; Μαλλον υπονοει οτι ετσι εκανε και ο προηγουμενος ετσι κανω κι εγω και η εταιρεια απλως σιωπα δλδ συνηγορει.
Ιστορικα πρεπει να ειναι εξαιρετικα λιγες οι περιπτωσεις που αναφερεται "παραδοσιακο" πανω στο δισκο, αλλα παραλληλα και τα ποσοστα να μην πηγαινουν σε καποιο συγκεκριμενο ... γιατι σε πολλες περιπτωσεις μπορει να λεει "παραδοσιακο" αλλα τα ποσοστα πήγαιναν στον εκτελεστη λογω "διασκευης" (αργοτερα η διασκευη οριστηκε στο 25 %) ή σε καποιον "προσφερθέντα ευγενικως" μεσα απ'την εταιρεια ...

Κλασσικες περιπτωσεις "φαγωμαρας" οσον αφορα τα δικαιωματα, μεταξυ Ειρηνης και του αδερφου της Γιωργου Κονιτοπουλου (τεραστιοι καλλιτεχνες και οι δυο) οπου τα πιο πολλα νησιωτικα τα περασε ο Γιωργος στο ονομα του και μεταξυ Σαββοπουλου και καποιου Καλυμνιου για το παγκοσμιου φημης χιτ : Ντιρλαντα που τελικα λεγεται οτι ειναι αραβικο ...
Νομιζω στο ιδιο αρθρο πρεπει ο Γ.Π. να αναφερει αυτες τις ιστοριες ...

(Μαγκες μου υπαρχει ενα σκωπτικο απο την Καρπαθο που οποιος το βγαλει πρωτος θα κονομησει ... )

*διορθωση : βιολίστας

[j1m]

Φίλε Ντουζένη μπορεί να κάνω και λάθος,αλλά νομίζω ότι ο Ιάκωβος Ηλίας έπαιζε βιολί όχι κλαρίνο.

[ntouzenis]

Εχεις δικιο, τον μπερδεψα με αλλον παλιο και εκλειποντα ...
Παραθετω για επιρρωση, σημειωμα απο τα αρχεια του "Λυκειου Ελληνιδων" :

Στη συνέχεια το Λύκειο χρησιµοποίησε για µαθήµατα και
παραστάσεις ποικίλα µουσικά σχήµατα (πιάνο και µικρές ορχήστρες για εσωτερικό
χώρο, στρατιωτικές µπάντες για εξωτερικό χώρο), µέχρι τη στιγµή που εδραιώθηκε µία
µόνιµη συνεργασία µε «ορχήστρα λαϊκών οργάνων» υπό τον Καρακό (κλαρίνο) και τον
Αριστείδη Μόσχο (σαντούρι), µε τον Σταύρο Αδριανό (λαούτο) και αργότερα και µε τη
σύµπραξη του Ιάκωβου Ηλία (βιολί) και Βασίλη Σκαλιώτη (κλαρίνο).

Ανελπιστα το εγγραφο που βρισκεται το πιο πανω αποσπασμα, περιεχει χρησιμες πληροφοριες για το Λυκειο Ελληνιδων, την ιστορια, την προσφορα του ΚΑΙ ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΤΟΥ !! :
http://www.google.com/search?q=cache:8W ... 97.6/psme/