Τρίχορδο ή τετράχορδο;;;

[ntouzenis]

Ουυυυυ !! Αν υπαρχει λεει ;;

Οφείλεται στο ότι κανονικά πρέπει να παίζουμε ανοιχτό ντουζένι

Τον βρήκες στην ευαίσθητη χορδή του, newcomer! Στο στοιχείο του ο ntouzenis!!!

Μετά τιμής, Χασκίλ Στέλλα

Εμμ .. αυτη η ατιμη η χορδη ειναι ...
Μετα τιμης, ομοιως και χρονια σας πολλα μαδαμ !!!

[Dreamlander]

Υπάρχει διαφορά στο ηχόχρωμα μεταξύ τρίχορδου και τετράχορδου και αν ναι πού οφείλεται ;

Φυσικά υπάρχει διαφορά και ο βασικός (μάλλον ο μοναδικός) λόγος είναι ότι πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικά όργανα - που έχουν το ίδιο όνομα και μοιάζουν εμφανισιακά μεταξύ τους.

Σαν διαφορετικά όργανα που είναι, ο παίκτης του καθ' ενός από αυτά θα ακολουθήσει και διαφορετική τεχνική παιξίματος. Άλλα πράγματα μπορεί να κάνει κάποιος με τέσσερις χορδές και άλλα με τρεις.

Όσα προείπε ο φίλος Ντουζένης είναι σωστά (κατά την γνώμη μου) και ισχύουν μεν, αλλά δεν είναι κανόνες δε. Δεν ανήκουν όλοι οι τρίχορδοι μπουζουξήδες στην τάδε κατηγορία, ούτε όλοι οι τετράχορδοι στην δείνα. Ο Ζαμπέτας για παράδειγμα, μιας και αναφέρθηκε το όνομα του μεγάλου αυτού συνθέτη, είναι κοινά αποδεκτό πως έπαιζε με "τρίχορδο" τρόπο σε τετράχορδο μπουζούκι.

Εκ των πραγμάτων στα τρίχορδα όλες οι τετράφωνες συγχορδίες (όχι μόνο οι ντιμινουϊτες) αποδίδονται ελλιπώς με τρεις φωνές, όμως και στο τετράχορδο μπορεί να παραληφθεί μία από τις τέσσερις φωνές της συγχορδίας κατά βούλησιν. Όντως τα τρίχορδα μπουζούκια χορδιζόντουσαν με παραπάνω από τον ένα διαδεδομένο (ευρωπαϊκό λεγόμενο) τρόπους, αλλά και τα τετραχορδα μπορούν να χορδιστούν με παραπάνω από τον ένα διαδεδομένο τρόπους. Για παράδειγμα ΡΕ-ΛΑ-ΡΕ-ΣΟΛ ή ΡΕ-ΛΑ-ΡΕ-ΛΑ (ή και με κάποιον άλλο τρόπο). Και τότε ο μπουζουξής που έχει χορδίσει έτσι δεν υπάρχει με τίποτα περίπτωση να παίξει από μέσα προς τα έξω και ανάποδα. Εκεί να δεις (ακούσεις) ανοιχτά ντουζένια Γιώργο!

Όλα αυτά είναι οι υποκειμενικές διαφορές στο ηχόχρωμα ανάμεσα στα δύο όργανα. Υπάρχουν και οι αντικειμενικές όμως. Και αυτές οι διαφορές είναι κανόνες. Μιλάω για τις κατασκευαστικές διαφορές που χωρίς αμφιβολία επιδρούν στο χρώμα του ήχου (α ρε αθάνατη ελληνική γλώσσα με τα πλούτη σου!).

Το τετράχορδο έχει ελαφρώς μεγαλύτερο σκάφος με κάπως στρογγυλότερο σχήμα, ενώ το τρίχορδο έχει αχλαδόσχημο σκάφος μικρότερου σχετικά όγκου (το θέμα όγκου ποικίλλει ανάλογως διαφόρων παραμέτρων). Μικροδιαφορές (όχι ίδιες για κάθε κατασκευαστή) υπάρχουν και στον οπλισμό του σκάφους. Το τετράχορδο έχει πιο χοντρό μανίκι με περισσότερες ή παχύτερες κόντρες άρα με διαφορετική την πυκνότητα της μάζας του ξύλου. Το μέσο μανίκι του τετράχορδου είναι κατά ένα εκατοστό (νομίζω) κοντύτερο από το μέσο μανίκι του τρίχορδου, για να μειώσει ώστε να μπορεί να αντέξει την πολλαπλάσια δύναμη της τάσης των τεσσάρων (έναντι των τριών) χορδών. Φανταστείτε την διαφορά στην χροιά του ήχου, όταν από δύο χορδές διαφορετικού μήκους (η πιό κοντή είναι και η πιο χαλαρή) παράγεται η ίδια νότα.
Αυτές* οι διαφορές επιδρούν γενικά στον ιδιοσυντονισμό των μερών αλλά και ολόκληρου του οργάνου, υπερτονίζοντας ή υποτονίζοντας διάφορες (καθώς και τις αρμονικές τους) συχνότητες με αποτέλεσμα την χαρακτηριστική για κάθε όργανο διαμόρφωση του τελικά παραγόμενου ήχου.

*και όχι μόνο αυτές. Οι οργανοποί γνωρίζουν απείρως πολλά περισσότερα.

[Alitis]

δύο εντελώς διαφορετικά όργανα - που έχουν το ίδιο όνομα και μοιάζουν εμφανισιακά μεταξύ τους ; Χμ...ενδιαφερουσα αποψη .Ο Χαλκιας αν επαιζε σε μια συμφωνικη θα επαιζε κλαρινετο και αν επαιζε (με το ιδιο οργανο) ενα ηπειρωτικο μοιρολο'ι' θα επαιζε κλαρινο? Μπερδευτηκα γμτο

[ntouzenis]

Οντως μιλαμε για δυο τελειως αλλα οργανα με κυριοτερη διαφορα για μενα τον τροπο παιξιματος. Κατασκευαστικα υπαρχουν αμετρητες διαφορες μικρες ή μεγαλυτερες, αλλα διαφορες θα βρουμε και σε τριχορδα μεταξυ τους απο εποχη σε εποχη και απο μαστορα σε μαστορα. Π.χ. εχω φωτογραφια απο μπουζουκι του Σταθοπουλου καπου το 1910, με τριπλη μπουργανα !!

Ντουζενια σε τριχορδο Ηρακλη εχω ακουσει στα κλεφτά απο καποιον εδω που του εδειξε ο Κηρομητης, αν θυμαμαι καλα ητανε απο σι και σι μπεμολ και ητανε συγκεκριμενα οργανικα, το καθενα στο κουρντισμα του. Απο το Μαρκο εχουμε ακουσει ολοι φανταζομαι καποιες ηχογραφημενες αναφορες του σε ντουζενια αλλα προσωπικα δεν εχω βγαλει ακρη ...

Σε 4χορδο δεν εχω ακουσει ποτε αλλα κουρτνισματα και παιξιμο οπως το παλιο, οποτε περιμενω να μου δειξεις οταν με το καλο ξαναβρεθουμε !!
Θα προσπαθησω να παρω με καμερα τον Σ.Λ. που ξερει τα ντουζενια που ειπα πιο πανω και να τα ανεβασω στο youtube.

Απο κει και περα το 4χορδο ειναι το λεγομενο κιθαρομπουζουκο οσο κι αν ατο ενοχλει καποιους και με οτι αυτο συνεπαγεται !!

[Alitis]

εφ' οσον προκειται για δυο διαφορετικα οργανα τοτε θα πρεπει να καταλαβαινει κανεις ποια τραγουδια ειναι παιγμενα με τριχορδο και ποια με τετραχορδο...οποτε αν βαλω 10 τραγουδια που σιγουρα δεν τα εχετε ακουσει θα πρεπει να πειτε ποια ειναι παιγμενα με τριχορδο και ποια με τετραχορδο...δεν νομιζω οτι μπορειτε να καταλαβετε τη διαφορα...οσο για το κιθαρομπουζουκο δεν πρεπει να ενοχλει κανεναν η γνωμη καποιου, οσο λαθος και αν ειναι.Το οργανο δεν παιρνει το ονομα του απο τον αριθμο των χορδων και μονο.

[ΑΝΤΩΝΑΣ]

Με κάθε σεβασμό για τις γνώσεις που έχετε, παραθέτω και εγώ κάτι που διάβασα και μου φάνηκε αξιόλογο, χωρίς πάντως να μπορώ να αξιολογήσω το ορθόν ή μη του πράγματος.
Πάντως με το ένστικτο περισσότερο αλλά και με ακουστική εμπειρία ετών, με δυσκολία ανέχομαι το τετράχορδο, ενώ το λεγόμενο (νομίζω) "ελλιπές" ως όργανο τρίχορδο με τρελαίνει.
Μπορεί να είναι η ιδέα μου, μπορεί το "φετίχ" του είδους της μουσικής, αλλά νομίζω απηχώ τον μέσο φίλο του ρεμπέτικου.
Παραθέτω τέλος το κείμενο:

""Δεν ξέρω γιατί το τρίχορδο συγκινεί τους άλλους, εμένα πάντως με συνεπαίρνει, διότι μου υπενθυμίζει την αδιάσπαστη αλυσίδα της Ελληνικής μουσικής. Το τρίχορδο μπουζούκι, εξέλιξη της αρχαίας πανδουρίδος, με τις δύο όμοιες χορδές του (ρε), είναι σχεδιασμένο για να παίζει μονοφωνική μουσική, όπως άλλωστε ήταν η αρχαία Ελληνική και η εξέλιξή της η Βυζαντινή. Χαρακτηριστικό του παιξίματός του είναι το ίσο κράτημα. Αν προσέξετε το παίξιμο των μεγάλων δασκάλων του τρίχορδου, θα δείτε ότι χρησιμοποιούν την μπάσα ρε χορδή σαν ίσο κράτημα, ενώ παίζουν τα σόλα με τις δύο άλλες χορδές. Το ίσο κράτημα που προέρχεται από τους αρχαιοελληνικούς παιάνες, το υιοθέτησαν οι μεγάλοι Βυζαντινοί μουσουργοί, κι από εκεί το αντέγραψαν οι δυτικοί προκλασσικοί συνθέτες του Μπαρόκ και το ονόμασαν Μπάσο κοντίνιουο . Γι αυτό λοιπόν, τα μακάμια του τρίχορδου μπερδεύονται γλυκά με τους ήχους της Βυζαντινής και τους τρόπους της αρχαίας Ελληνικής μουσικής.""

[Dreamlander]

Γιώργο τρίχορδος είμαι (το προσπαθώ τουλάχιστον). Δεν έχω πιάσει στα χέρια μου τετράχορδο μπουζούκι ει μη μόνον για λίγο το μπουζούκι του Ίκαρου πέρυσι στην "Κυρά". :s
Συνεπώς δεν μπορώ να σου δείξω παίζοντας σε τετράχορδο άλλα ντουζένια.
Περί τρίχορδου όλοι έχουμε ακούσει για (ή ακούσει σκέτο) διαφορετικά χορδίσματα, αλλά γιατί (απλή λογική) να μην υπάρχουν και στο τετράχορδο τέτοια; Και μιας και δεν μ' αρέσει να μιλάω στον βρόντο, θα αναφέρω πως γύρω στο 1995 στο οργανοποιείο του Παναγιώτη του Καφετζόπουλου (ήμουν τακτικός εκεί τότε) άκουσα τον Ross Dally να "παίζει" δοκιμάζοντας ένα καινούργιο τετράχορδο του Παναγιώτη το οποίο είχε χορδίσει ρε-λα-ρε-σολ. Όπως καταλαβαίνεις, χωρίς να χρειάζεται να επεκταθώ στην περιγραφή του τρόπου παιξίματος, δεν υπήρχε αυτό που θεωρείς καθοριστικό για την διαφορά των δύο μπουζουκιών.

Απο κει και περα το 4χορδο ειναι το λεγομενο κιθαρομπουζουκο οσο κι αν ατο ενοχλει καποιους και με οτι αυτο συνεπαγεται !!

Έχω την εντύπωση πως κιθαρομπούζουκο αποκαλούμε άλλο, διαφορετικό όργανο (σαν αυτό του Στεφανάκη του Σπιτάμπελου) κι όχι το τετράχορδο μπουζούκι... Ας είναι.
Το ότι το τετράχορδο έχει ανάλογο χόρδισμα με την κιθάρα δεν το κάνει ευκολότερο παικτικά από το τρίχορδο. Με την ίδια λογική και η κιθάρα είναι ευκολότερη από το τρίχορδο. Φυσικά και δεν είναι όμως*. Καθ' ένα όργανο πιστεύω πως έχει την δική του αυτόνομη δυσκολία, όπως ακριβώς και ο κάθε μουσικός το δικό του ύφος και προσωπικότητα (αλήθεια, τρίχορδους να παίζουν σκυλάδικα έχετε ακούσει; - χαχαχα).

*Μητέρα μην πιαστείτε από αυτό και αρχίσετε να με αποκαλείτε κιθαριστή και πάλι!

εφ' οσον προκειται για δυο διαφορετικα οργανα τοτε θα πρεπει να καταλαβαινει κανεις ποια τραγουδια ειναι παιγμενα με τριχορδο και ποια με τετραχορδο...

Φαντάζομαι πως για κάποιους άλλους θα είναι πολύ πιό εύκολο, αλλά θεωρώ πως σ' ένα άγνωστο σε 'μένα τραγούδι μπορώ να καταλάβω αν παίζει τρίχορδο ή τετράχορδο μπουζούκι, στήνοντας αυτί και παρατηρώντας το πως ακούγονται οι συγχορδίες (δεν ξέρω αν ο όρος ανοιχτά ή μη ντουζένια είναι δόκιμος γι' αυτό που λέω).

Θαυμάσιο το κειμενάκι που μας μεταφέρεις ΑΝΤΩΝΑ.
Αυτά που αναφέρονται σ' αυτό μας μεταφέρουν στο κλίμα της προ δισκογραφίας έως την πρώτη δισκογραφική περίοδο του μπουζουκιού. Το τρίχορδο μπουζούκι από τότε που σταθεροποιήθηκε στο ευρωπαϊκό ντουζένι, άρχισε σιγά-σιγά και σταθερά να μην παίζει μονοφωνικά. Ακολούθησε κι αυτό την εξέλιξη του λαϊκού μας τραγουδιού, εξελισσόμενο και το ίδιο στα χέρια των δημιουργικών λαϊκών συνθετών μας αλλά και των ικανότατων δεξιοτεχνών. Νομίζω πως δεν αδικώ κάποιον τους αν αναφέρω σαν πρώτο διδάξαντα τον Τσιτσάνη.