Ρεμπέτικα με μαντολίνο

"Κονσούλτο"
Απάντηση
Μήνυμα
Συγγραφέας
Άβαταρ μέλους
max
More than 150 posts user.
Δημοσιεύσεις: 791
Εγγραφή: 07 Ιούλ 2004 01:08 pm
Τοποθεσία: Αλλού
Επικοινωνία:

Ρεμπέτικα με μαντολίνο

#1 Δημοσίευση από max »

καλησπέρα.. με ενα φίλο που παίζει μαντολίνο σε κρητικά, θέλουμε να βγάλουμε μερικά κομμάτια του ρεμπέτικου ρεπερτορίου. Έχετε καμμιά ιδέα για ρεμπέτικα τραγούδια που θα μπορούσαν να παιχτούν μελωδικά με το μαντολίνο;

Άβαταρ μέλους
socrates
More than 150 posts user.
Δημοσιεύσεις: 438
Εγγραφή: 21 Οκτ 2006 11:31 pm
Τοποθεσία: the other side of nowhere

#2 Δημοσίευση από socrates »

Καλησπέρα Μάκη!
Σου έστειλα πμ, αλλά γενικότερα:
Δεν νομίζω να υπάρχει ρεμπέτικο που να μην παίζεται στο μαντολίνο. Τα προβλήματα είναι σε ποια θέση, σε ποιόν τόνο και αν ο μαντολινίστας παίζει με τρία ή τέσσερα δάχτυλα ώστε να βρίσκονται εναλλακτικοί δαχτυλισμοί.
Οι 4 ανοιχτές χορδές του μαντολίνου Sol, Re, La, Mi, είναι και οι πιο εύκολες τονικότητες για ματζορο-μίνορα και για τους υπόλοιπους δρόμους και σαν τονικότητες χρησιμοποιούνται κατά κόρον στο ρεμπέτικο.
Νομίζω έχω ακόμα στα κιτάπια μου μερικά τραγούδια σε παρτιτούρα-ταμπλατούρα από κάτι ρεμπέτικα που έδινα σε μαθητές πριν λίγα χρόνια.
Θα ψάξω απόψε και θα επανέλθω.
:)

ΘΑΝΑΣΗΣ
More than 150 posts user.
Δημοσιεύσεις: 393
Εγγραφή: 23 Απρ 2005 08:30 am
Τοποθεσία: ΜΑΡΟΥΣΙ - ΚΑΛΑΜΑΤΑ - ΧΑΝΙΑ

#3 Δημοσίευση από ΘΑΝΑΣΗΣ »

Μάκη και Σωκράτη χαιρετώ
Αν θυμάμαι καλά πριν 2-3 μήνες που είχαμε συναντηθεί στου Ζωγράφου ο νεαρός ( τον Σωκράτη εννοώ ) είχε φέρει μαντολίνο .
Με την ευκαιρία μπορώ να περάσω στίχους ανοίγοντας τη διόρθωση ενός τραγουδιού ;

Θανάσης

υ.γ. Θα είμαι Αθήνα για 10 μέρες ακόμα
Η ΖΩΗ ΚΥΛΑΕΙ ΣΑΝ ΤΟ ΝΕΡΑΚΙ

Άβαταρ μέλους
liga rosa
More than 150 posts user.
Δημοσιεύσεις: 539
Εγγραφή: 10 Νοέμ 2009 07:36 pm
Τοποθεσία: Αθήνα

#4 Δημοσίευση από liga rosa »

γειά σου μάκη!
αν και δεν μου πολυαρέσει το μαντολίνο (περισσότερο σαν πιάσιμο και παίξιμο στα χέρια μου, παρά σαν ήχος) υπάρχουν αρκετά κομμάτια. εξάλλου σε αρκετές ηχογραφήσεις ο περιστέρης έπαιζε μαντολίνο, ο σκαρβέλης μαντόλα, και πολλοί ακόμα έπαιζαν χωρίς να το εντάξουν στις ενορχηστρώσεις.
νομίζω τα πολύ ανατολίτικα σαντουροβιόλια καθώς και τα ντουζενάτα πειραιώτικα βγαίνουν εκτός. από κει και πέρα έχεις ένα σωρό αστικά τραγούδια της πόλης, της σμύρνης, και της αθήνας (καντάδες ή προς τα ελαφρά), τα οποία εξαρχής ήταν στο ρεπερτόριο του μαντολίνου, καθώς και τα πιο "λαϊκά" από τσιτσάνη κι έπειτα, τα οποία μπορούν να ταιριάξουν με την λογική και το ηχόχρωμα λόγω μεγαλύτερης δυτικής επιρροής.
έχω την εντύπωση πως παρ'όλο το κούρδισμά του που είναι σε πέμπτες, όπως το λαούτο και ο ταμπουράς (και τα ντουζένια του μπουζουκιού), δεν σε προϊδεάζει για τροπικό παίξιμο. ίσως όμως να είμαι εγώ ο προκατειλημμένος, εξάλλου μαζί με το λαούτο, ο άλλος κατασκευαστικός πρόγονος του μπουζουκιού ήταν η μαντόλα (και το μαντολίνο του τζουρά).
όπως και να'χει, καλή μελέτη !
το περίσσιο χαλάει το ίσιο

Άβαταρ μέλους
socrates
More than 150 posts user.
Δημοσιεύσεις: 438
Εγγραφή: 21 Οκτ 2006 11:31 pm
Τοποθεσία: the other side of nowhere

#5 Δημοσίευση από socrates »

Ευχαριστώ για το κοπλιμέντο, Θανάση. 8) (nobody's getting any younger but I keep trying!).

Είμαι μέλος σε ένα φόρουμ συνθετών όπου μπορώ να ανεβάσω παρτιτούρες και mp3 για κριτική και συζήτηση.
Σκέφτηκα να ανεβάσω εκεί μερικά ρεμπέτικα σε παρτιτούρα/ταμπλατούρα pdf και mp3 για κιθάρα (chord symbols) και μαντολίνο, ώστε να μπορεί όποιος θέλει να τα κατεβάσει για μελέτη.
Θα δίνω υπερσυνδέσεις και ενίοτε θα προσθέτω σχόλια όπου τα θεωρώ αναγκαία.
Το φόρουμ αυτό μου επιτρέπει νομίζω μόνο 100 κομμάτια στο προσωπικό μου blog, οπότε μετά από καιρό θα σβήνω τα προηγούμενα για να προσθέσω νέα αν χρειαστεί ή και για να αφήνω και κάποιο χώρο για δικές μου συνθέσεις.

Έχω ανεβάσειΕΔΩένα απλό παράδειγμα εύκολου παιξήματος για μαντολίνο χρησιμοποιόντας μία θέση αριστερού χεριού (την ανοιχτή ή πρώτη)και ένα ζευγάρι γειτονικών χορδών (LA-MI) και χρήση τριών δαχτύλων και ανοιχτών χορδών.
Πρόκειται για το "Τα Ματοκλαδά σου Λάμπουν" του Μάρκου παιγμένο στην τονικότητα ΛΑ μινόρε.
Έχοντας υπ' όψιν το κούρντισμα του οργάνου, ή ίδια ακριβώς δακτυλοθεσία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στα δύο άλλα ζευγάρια χορδών (ΡΕ-ΛΑ) και (ΣΟΛ-ΡΕ), δίνοντας μας τρείς επιλογές τονικότητας χωρίς να χρειάζεται να σπουδάσουμε νέους δακτυλισμούς. Το pdf περιέχει και τις τρείς επιλογές. Το mp3 δίνεται μόνο σε μία τονικότητα (ΛΑ) για οικονομία μνήμης. Συγνώμη για την ποιότητα του ήχου, όλα είναι παιγμένα από μηχανές και αντιπροσωπεύουν τη μουσική ιδέα και όχι την οποιαδήποτε ανθρώπινη πραγμάτωσή της.
(Στο mp3 Χρησιμοποιώ ήχους κιθάρας μαντολίνου και γυναικείας φωνής-όλα γιαπωνέζικα).

Θα ήμουν ευγνώμων για οποιοδήποτε feedback, σχόλιο, κριτική, πρόταση κ.λπ. και επίσης για… παραγγελιές!
Έχω μεταγράψει κάποιες εκατοντάδες παραδοσιακών κομματιών για δική μου χρήση (σε μορφή μαθημάτων ή επαγγελματικών οδηγών-lead sheet) που είναι ακόμα χειρόγραφες και χωρίς ταμπλατούρες, αλλά δεν παίρνει και πολύ να ψηφειοποιηθούν για μπουζούκι ή μαντολίνο ταμπλατούρες και να μπούν στο Sibelius.
:)

Παρακάτω παραθέτω λίγες σύντομες σημειώσεις για την ταμπλατούρα και για τον τρόπο/πολιτική που ακολουθώ στις μεταγραφές τραγουδιών και στη χρήση παρτιτούρας/ταμπλατούρας οποιουδήποτε οργάνου.
Συνιστώ να διαβαστούν, αλλά όποιος βαριέται μπορεί να τις παραλείψει και να ξαναγυρίσει αν του χρειαστούν:

1. Συνήθως οι σύγχρονες ταμπλατούρες γράφονται σε οριζόντιες γραμμές ίσες με των αριθμό των χορδών του εκάστοτε οργάνου, οπότε μία ταμπλατούρα για μαντολίνο δίνεται σε 4γραμμο ενώ μία για κιθάρα δίνεται σε 6γραμμο τα οποία τοποθετούνται πάνω ή κάτω από το μουσικό πεντάγραμμο (παρτιτούρα).

2. Η χαμηλότερη (σε μουσικό ύψος χορδή) αντιστοιχεί στη χαμηλότερη γραμμή του όποιου διαγράμματος, δηλαδή με αυτή τη λογική η ανοιχτή χορδή Sol του μαντολίνου είναι η χαμηλότερη γραμμή του τετραγράμμου, ενώ η ανοιχτή χορδή Si της κιθάρας αντιπροσωπεύεται από την πέμπτη γραμμή του εξαγράμμου (μετρώντας από βάση σε κορυφή).

3. Πάνω στις γραμμές του διαγράμματος γράφονται αριθμοί από το μηδέν που αντιπροσωπεύει πάντα ανοιχτές χορδές ως τον αριθμό του τελευταίου τάστου του εκάστοτε οργάνου. Έτσι λ.χ. ένα μπουζούκι με 24 τάστα (2 οκτάβες σε κάθε χορδή) χρησιμοποιεί 25 αριθμούς από 0 ως 24.

4. Επάνω από αυτούς τους αριθμούς που αντιπροσωπεύουν ποιο τάστο και ποια χορδή πρέπει να πατηθεί για τη ζητούμενη νότα, προσθέτω μικρότερους αριθμούς από το 1 ως το 4 που αντιπροσωπεύουν τα δάχτυλα του αριστερού χεριού για να δίνω ότι κατά τη γνώμη μου είναι μία σωστή και πρακτική δακτυλοθεσία, (αυτό το τελευταίο στοιχείο απουσιάζει από όσες εμπορικές ταμπλατούρες έχω δεί).

5. Η ομαδοποίηση του ρυθμού σε ρυθμικές ομάδες ογδόων, δεκάτων έκτων, τριήχων, κ.λπ. αντικατοπτρίζει ακριβώς την ομαδοποίηση της παρτιτούρας. Αυτό δηλώνει πως έστω κι' αν δεν ξέρουμε να διαβάσουμε το μουσικό ύψος πρέπει να ξέρουμε να διαβάσουμε τη ρυθμική αξία μιάς νότας, διαφορετικά μία ταμπλατούρα είναι τελείως άχρηστη σαν μέσο επικοινωνίας.
Έχοντας υπ' όψιν το παραπάνω και επίσης ότι σε μία οποιαδήποτε παρτιτούρα (κατά την πείρα της πλειοψηφίας) οι ρυθμικές αξίες είναι συνήθως δυσκολότερες στην ανάγνωση από ότι τα τονικά ύψη, τίθεται το εύλογο ερώτημα:
Σε ποιους απευθύνεται μία σύγχρονη ταμπλατούρα?
Πολλούς αιώνες πριν όταν πρωτοεμφανίστηκε γραφόταν από και απευθυνόταν σε μουσικούς που ήξεραν να διαβάζουν πολύ καλά μία αντίστοιχη παρτιτούρα. Αυτό γινόταν για χάρη συντομίας και απλότητας γραφής πολύπλοκων οργάνων σαν το αρχιλαούτο ή την θεόρβη, και το ακουστικό αποτέλεσμα ήταν το ίδιο σαν κάποιος να έπαιζε από την παρτιτούρα.
Σήμερα απευθύνεται σε μουσικούς που δεν ξέρουν να διαβάσουν ούτε μελωδικά ούτε ρυθμικά.
Πώς γίνεται αυτό?
Μέσω της ακουστικής παράδοσης.
Δηλαδή μία σύγχρονη ταμπλατούρα συνήθως λύνει απλά μόνο το πρόβλημα της δακτυλοθεσίας σε ανθρώπους που ήδη είναι εξοικειωμένοι με το ρυθμό και τη μελωδία ενός κομματιού. Αν δεν υπάρχει αυτή η ακουστική εξοικείωση, το οποιοδήποτε μουσικό αποτέλεσμα της χρησιμοποίησης ταμπλατούρας θα ήταν μάλλον φτωχό.

6. Οι λατινικοί αριθμοί I, II, III, IX, etc ως XXVI (1-26) δηλώνουν τάστο ή "θέση" πρώτου δακτύλου (δείχτη) οποιουδήποτε οργάνου. (Αν θεωρώ απαραίτητο πως πρέπει να συμπεριληφθεί).

7. Οι συγχορδίες μίας μελωδίας δηλώνονται από τα διεθνή σύμβολα A, B, C, D, E, F, G, που αντιστοιχούν στις νότες LA, SI, DO, RE, MI, FA, SOL. Οπότε ένα απλό κεφαλαίο D δηλώνει τη συγχορδία RE maggiore , ένα Em δηλώνει τη συγχορδία MI minore, ένα Fdim7 δηλώνει τη συγχορδία FA ελαττωμένης εβδόμης (ντιμινουίτα σε ΦΑ) και ούτω καθεξής.
(Τα γελοία σύμβολα LA+, RE- κ.λπ. είναι τερτίπια μόνο της ελληνικής αγοράς και καταργούνται από τη δική μου χρήση).
Η δίεση συμβολίζεται με "#" και η ύφεση με "b". Οπότε Eb σημαίνει τη συγχορδία ΜΙ ύφεση ματζόρε, ενώ D# σημαίνει τη συγχορδία ΡΕ δίεση ματζόρε και ενώ οι δύο συγχορδίες είναι ταυτόσημες (εναρμόνιες) η χρήση και των δύο επιβάλλεται σε διαφορετικές περιπτώσεις και τονικότητες για λόγους μουσικής ορθογραφίας.

Άβαταρ μέλους
socrates
More than 150 posts user.
Δημοσιεύσεις: 438
Εγγραφή: 21 Οκτ 2006 11:31 pm
Τοποθεσία: the other side of nowhere

#6 Δημοσίευση από socrates »

Ανέβασα ΕΔΩ το "ΦΑΝΤΗ" του Γ. Ασίκη σε διασκευή για τρίχορδο μπουζούκι ή για μαντολίνο σε Σολ Μινόρε, συνδυασμένα σε ένα pdf.
Στο mp3 προσθέτω γυναικεία φωνή, συνοδεία κιθάρας και τη μελωδική γραμμή σε βιολί για πιο πολλή ακουστική ευκρίνεια. (όλα γιαπωνέζικα όπως πάντα).
Οι συγκεκριμένες συγχορδίες είναι απλή αρμονική μου άποψη και δεν σημαίνει ότι κάποιος άλλος δεν μπορεί να δώσει δική του εναρμόνιση, στην οποία περίπτωση το μέρος του μαντολίνου μπορεί να πρέπει να ξαναγραφεί.
Ειδικότερα στην τελική πτώση της μελωδίας (μέτρο 23-24) η Αμπατζή τραγουδά κατιούσα μελωδική κλίμακα του σολ μινόρε με ΦΑ φυσικό ενώ η υπονοούμενη δεσπόζουσα συγχορδία ΡΕ7 περιέχει ΦΑ#, οπότε προτιμώ να αλλάξω δύο συγχορδίες στο ίδιο μέτρο ήτοι: Dm7 => D7.
Ακούγεται κάπως περίεργο/αφύσικο στην αρχή, αλλά ήδη το συνήθισα.
:)

Η διασκευή για μπουζούκι (ή μπαγλαμά) είναι σχετικά απλή. Οδηγός για το τραγούδι με σύμβολα για κιθάρα και ταμπλατούρα για τρίχορδο.

Η διασκευή για μαντολίνο είναι όπως θα την έπαιζα εγώ στο οργανό μου, απλά προσθέτω μερικές συγχορδιακές νότες και γίνεται λίγο πιο δύσκολη.
Είναι οπωσδήποτε πιο εξειδικευμένη και χρειάζεται σωστούς δακτυλισμούς αριστερού χεριού και εξοικείωση με συγχορδιακό παίξιμο στο μαντολίνο, διαφορετικά μπορούμε να παίξουμε μόνο τη μελωδική γραμμή (όπως στο βιολί)και να γίνει το παίξιμο απλότερο, οπότε αποφεύγω να δώσω λεπτομερείς δακτυλισμούς.

Άβαταρ μέλους
socrates
More than 150 posts user.
Δημοσιεύσεις: 438
Εγγραφή: 21 Οκτ 2006 11:31 pm
Τοποθεσία: the other side of nowhere

#7 Δημοσίευση από socrates »

ΕΔΩ μία εύκολη διασκευή σε ΜΙ μινόρε του "ΑΛΑΝΙΑΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΕΡΑΙΑ" του Μάρκου, στην πρώτη θέση του μαντολίνου και μόνο μελωδικές γραμμές χωρίς πολλύπλοκες συγχορδίες.
Στο mp3 προσθέτω κιθάρα και τενόρα φωνή.
Προτιμώ το ΜΙ σαν τονικότητα γι' ατό το τραγούδι αλλά αν το θέλετε για μπουζούκι ή από άλλο τόνο σφυρίχτε μου.
:)

Απάντηση

Επιστροφή σε “Κουβεντούλα”