Ελευθεροτυπία δημοσίευμα

[bill1961]

Αφορμή πήρα από κάποια πράγματα που είπε ο Διόνυσος:

Τέλος μου τη σπάει αυτό το κόλλημα που πουλάνε. Ότι τα ρεμπέτικα είναι υπόκοσμος, και μάγκες, και χασίσια και δε ξέρω εγώ τι … Είναι το λιγότερο που μπορώ να πω κοντόφθαλμο και δημαγωγικό …

και διευκρίνησα ότι στο συγκεκριμένο άρθρο ο Σαβ. δε μιλάει γενικά για το ρεμπέτικο αλλά για την καταγωγή του.
Τώρα αν είναι πράγματα χιλιοειπωμένα, ε... οι περισσότεροι αυτό κάνουμε.
Υπάρχει όμως κάτι νέο Γιώργο που το επεσήμανες και ας μη περάσει στο ντούκου. Σε κάποιους κύκλους κυκλοφορεί το "ΧΑΝΟΥΜΙΚΟ".
Τέτοια ακούω και κοντεύω να πάθω υπερδιέγερση των σιελογόνων αδένων μου...

[AGIS]

Εγώ πάλι έχω σε βαθμό εμμονής την άποψη ότι η καταγωγή του "ρεμπέτικου" είναι αυτή που περιγράφεται με τους στίχους του Βάρναλη:
Στο Παλαμήδι ο γιός του Μάζη κι η κόρη του Γιαβή στο Γκάζι.
Μες στην υπόγεια την ταβέρνα λοιπόν κάθονται παρέα, "μοιραίοι", ο Μάζης κι ο Γιαβής, με τα κοινά βιώματα, τα βιώματα του λαού της πόλης στις πρώτες δεκετίες του 20ου αιώνα, κι από αυτά τα κοινά βιώματα που εκτείνονται από Παλαμήδι μέχρι Γκάζι, βρίσκει και το τραγούδι τους το υλικό του.

Η αντίληψη γιά υπόκοσμο κλπ, μου φαίνεται επιφανειακή, εξωτερική και σε μεγάλο βαθμό προϊόν (με θετική ή αρνητική χροιά) της "εξωτικής" αίσθησης που προκαλεί στα "ανώτερα" κοινωνικά στρώματα και στη "διανόηση" η θεματολογία της φυλακής και του χασίς.
Άλλωστε αυτή η σχέση "Γιαβής - Μάζης", Παλαμήδι - Γκάζι αποτυπώνεται και στη ζωή των δημιουργών του ρεμπέτικου και στα τραγούδια τους.
Ο Μάρκος μέχρι να γίνει επαγγελματίας μουσικός κινείται ανάμεσα σε Σφαγεία, όπου δουλεύει, και σε τεκέ, όπου αράζει μετά τη δουλειά. "Υπόκοσμος";
"Υπόκοσμος" κι ο Γώργης ο ψηλός ο μάστορας ο ξυλουργός;
Ο Καλυβόπουλος αφήνει γιά λίγο το μηχανουργείο γιά να τραγουδήσει μερικά τραγούδια του Τσαους, τους 5 μάγκες του Περαία κλπ. "Υπόκοσμος";
Φυσικά όλα αυτά κρίνονται σαφώς με τους όρους της εποχής τους, της συσσώρευσης του προλεταριάτου στις πόλεις, της βιομηχανοποίησης και των αλλαγών που φέρνει σε παραδοσιακές μορφές ζωής, στις αντιλήψεις κλπ...

ΥΓ Μού άρεσε το παράδειγμα με το τραγούδι των Γαβαλά - Ρούκουνα: "Πού 'ναι τα χρόνια τα παλιά". Αν το βάλει κανείς δίπλα δίπλα στους "νέους χασικλήδες" πόσα συμπεράσματα μπορεί να βγάλει και ποιά;
ΥΓ2 Χωρίς πλάκα: Το γεγονός ότι ο γιός του Μάζη είχε πολύ περισσότερο ελεύθερο χρόνο από ό,τι η κόρη του Γιαβή για τραγούδια και στιχάκια, δεν πρέπει να παραπλανά για το τι εκφράζει το λαϊκό τραγούδι στο σύνολο του και γιά το ποιά είναι η πραγματική του προέλευση.

[bill1961]

Αν ξεκινήσουμε τις αναζητήσεις: "Τι ήτανε ο Γιώργης, ο μάστορας ο ξυλουργός" (παρεπιπτόντως τρελλός και όχι ψηλός), μετά μπορεί να χρειαστεί να ψάξουμε τι ρόλο έπαιζε και "ο Γιάννης ο αραμπαζής" που ήταν και "μαγκιόρος τεκετζής" επίσης. Δε νομίζω πως έχει νόημα ή βγάζουμε κάποια άκρη.
Όσον αφορά το Μάρκο (που "πατάει" και στην ιστορία και στην προϊστορία του ρεμπέτικου), λέει πάρα πολλά (και πάντως περισσότερα από το Σφαγεία - τεκές) ο ίδιος στην αυτοβιογραφία του, δε χρειάζεται να πούμε εμείς τίποτα άλλο.
Για τον Καλυβόπουλο (παρ' ότι βρισκόμαστε εκτός χρονικών ορίων, εννοώ σε σχέση με την καταγωγή του ρεμπέτικου), έχουμε αυτά που λέει ο Σχορέλης στη Ρεμπέτικη ανθολογία του: Δεν ανέβηκε ποτέ στο πάλκο και παρ' όλα αυτά αναγκάστηκε από την οικογένειά του να σταματήσει να τραγουδάει. Νομίζω πως έχει την αξία του αυτό.
Κανείς φυσικά δεν ισχυρίζεται την εντός δοκιμαστικού σωλήνα γέννηση του ρεμπέτικου, εκτός αν είναι έτοιμος να αποδεχτεί πως κάποιες ομάδες ατόμων (νταήδες, τεκετζήδες ή λαθρέμποροι για παράδειγμα) μπορούν να δρουν (δεν εξετάζω εδώ τη θετική ή αρνητική συμβολή της δράσης τους στους λαϊκούς αγώνες) έξω από τις κοινωνικές διεργασίες της όποιας εποχής.

[ntouzenis]

Πιστευω οτι ολα οντως εχουν την αξια τους στο θεμα της δημιουργιας ή γεννησης αυτου που λεμε σημερα ρεμπετικο. Εμεις σημερα εχουμε μια "πανοραμική" εικονα για την εποχη, για τις εποχες, τους καλλιτεχνες, τα τραγουδια και μιλαμε με ντοκουμεντα επιχερηματα κλπ και ισως ετσι να μπορουμε να ερμηνευσουμε πραγματα και καταστασεις. Οι Ελληνες του τοτε, ζουσαν το σημερα, εκφραζονταν απο το περισσεμα της ψυχης τους, εβγαζαν το αχ τους, με "εφοδια" τις μεχρι τοτε παραστασεις τους.
Και να προσθεσω στο πολυ παραστατικο Παλαμηδι-Γκαζι, τη σχεση Σμυρνη-Δραπετσωνα κλπ
Η πηγαια εκφραση του λαϊκου ανθρωπου που ηταν και το 95 % του πληθυσμου αφου η διανοηση ηταν εξαιρετικα ολιγαριθμη, ηταν μια αμεσοτερη και απλη μουσικη απο τις μελωδιες και στιχουργιες της υπαιθρου, αλλα βασιστηκε πανω στις μουσικες φορμες της ανατολης, παρολο που και τα ελαφρα, οι χαβαγιες, τα ταγκο, οι καντριλλιες τα σουιγκ και τα μπλουζ σεντιμεντάλ, είχαν πέραση και πουληση στις εταιρειες αν δουμε τους καταλογους του Μανιάτη.
Πανω σε αυτο εχει σχεση ενα αρθρο απο τα 1929 σχετικα με την ταβερνα "ΝΕΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΑ" που ειχε γκραν σουξέ ενω ως τοτε η μοδα ηταν τα κοσμικα ξενοδοχεια και μαλλον θα αναφερεται στη μεσο-μεγαλο-αστικη ταξη που και αυτη αρχισε να "τρεχει" στις λαικες ταβερνες !!
http://rebetcafe.blogspot.com/2009/07/1929.html

Το οτι γινοταν χαμος στους τεκεδες, νομιμους και παρανομους ειναι γνωστο και ολο αυτο ηταν ενα αποτελεσμα μιας "διεργασιας" χρονων, απο την ανθηση της μοδας της μπυραριας (1890-1920) με τις σμυρνεικες κομπανιες που ερχονταν στην Αθηνα, εως τους "αποφοιτους "των φυλακων γερο-κουτσαβακηδες που μετεδιδανν τα "εθιμα" της φυλακης καθως εβγαιναν απο τη φυλακη, συν το πεταμα ... των προσφυγων στις παραγκες, συν την ακυβερνησια της εποχης, συν τον εκδημοκρατισμο του Βενιζελου, συν της σχεδον ελευθερης χρησης και καλλιεργιας χασις, συν την εσκεμενη διαδοση της ηρωινης απο Ευρωπαικους κυκλους κλπ
Ευκαιριας δοθεισης και ενα δημοσιευμα για το μπουζουξη Μπλατσαρά απο το Ναυπλιο, απο το βιβλίο του Γιωργου Μουσταϊρα
http://rebetcafe.blogspot.com/2009/07/blog-post_24.html

Επισης στο θεμα των δισκογραφικων αποψη μου Βασιλη ειναι οτι το παρακαναν οι εταιρειες απο ενα σημειο και μετα και τρανοτερο παραδειγμα ειναι το τραγουδι : "Ουζο, μορφινη και χασις" που εχει και ωραια μουσικη και ειναι εκτελεσμενο αψογα !!
Οι δισκογραφικες εταιρειες βλεπουμε και στις λιστες του Μανιατη οτι γυρω στο 1930 κυκλοφορουν καπου 500 τραγουδια το χρονο ενω η εναρξη της λειτουργιας του εργοστασιου της Κολουμπια ηταν μεγαλο γεγονος αν δουμε και το ολοσελιδο "αφιερωμα" της εφημεριδας Θεσσαλονικη (ασε που φτηνησανε οι δισκοι 35 δρχ. !!) (σημειωτεον ο Ναυτης επαιξε πρωτο γλεντι σε ηλικια 9 χρονων το 1929 και βγαλανε 2.000 δραχμες, το συγκρινε λοιπον με το μηνιατικο του τοτε που ητανε 650 δρχ. !! - βλ.Θαναση Δεικτακη : Χανιωτες λαικοι μουσικοι-Τομος Β')
http://www.esnips.com/doc/e2415ea2-f408 ... ΜΠΡΟΠΟΥΛΟΙ

[AGIS]

Όσον αφορά το Μάρκο (που "πατάει" και στην ιστορία και στην προϊστορία του ρεμπέτικου), λέει πάρα πολλά (και πάντως περισσότερα από το Σφαγεία - τεκές) ο ίδιος στην αυτοβιογραφία του, δε χρειάζεται να πούμε εμείς τίποτα άλλο.

Μήπως όμως αν "δε χρειάζεται να πούμε εμείς τίποτα άλλο" γι' αυτό, δεν χρειάζεται να λέμε τίποτα άλλο και για οτιδήποτε;
Φυσικά δεν επιδιώκω να "χωρέσω" όλη τη βιογραφία του Μάρκου μες στο σχήμα "σφαγεία - τεκές". Απλά το θεωρώ ενδεικτικό.

Αν ξεκινήσουμε τις αναζητήσεις: "Τι ήτανε ο Γιώργης, ο μάστορας ο ξυλουργός" (παρεπιπτόντως τρελλός και όχι ψηλός), μετά μπορεί να χρειαστεί να ψάξουμε τι ρόλο έπαιζε και "ο Γιάννης ο αραμπαζής" που ήταν και "μαγκιόρος τεκετζής" επίσης. Δε νομίζω πως έχει νόημα ή βγάζουμε κάποια άκρη.

Και εννοείται: Δεν είναι το θέμα η έρευνα για τι ήταν ο Γιώργης ο τρελλός. Άλλωστε το τραγούδι λέει πολύ απλά ότι ήταν ένας μάστορας ξυλουργός. Ούτε κι εγώ βρίσκω λόγο περαιτέρω αναζήτησης.
Θα πρόσθετα με την ίδια λογική ότι δεν έχει νόημα και δε βγάζουμε άκρη ούτε με αναζητήσεις για το τι ήταν ο Γιαβής και τι ο Μάζης

[ΘΑΝΑΣΗΣ]

Προσπαθούμε γενικά να ερμηνεύσουμε κάποια πράγματα χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη μας τις συνήθειες και τα γούστα του ποιητή και που βρήκε το Γιαβή και το Μάζη . Χώρια που το ποίημα έρριξε τον Βάρναλη σε δυσμένεια γιατί ενδιαφέρεται για λούμπεν !!!!!!!!!!!! προλεταριάτο που περιμένει κάποιο θαύμα .

[bill1961]

Μη μου βάζεις Άγη, στο στόμα, λόγια που δεν έχω πει.
Το "δε χρειάζεται να πούμε εμεις τίποτα άλλο", σήμαινε κάτι πολύ απλό: ότι αρκεί να διαβάσουμε την αυτοβιογραφία του και θα διαπιστώσουμε πως το απλοϊκό σχήμα Σφαγεία-τεκές, απείχε πολύ από την πραγματικότητα.
Τώρα για το Γιώργη τον τρελλό, το Γιάννη τον αραμπατζή ή το Κατινάκι που για χάρη της σφάξαν το παλληκάρι στον τεκέ του Φώτη ή για το ποιος ήταν ο Τσαμπάκης που στην αυλή του σκοτώσαν ένα χασικλή και γιατί ήταν πιο σημαντικός ο Τσαμπάκης αλλά όχι ο χασικλής που σκότωσαν θα μου επιτρέψεις ούτε κι εγώ να ασχοληθώ σ' αυτή τη φάση.

Και μην ξεχάσω να ευχαριστήσω το trixordoalani που βάζοντάς το στο ράδιο μου υπενθύμισε ότο ένα από τα τρία "Χανούμικα" το έχουμε και εδώ.