ΔΡΟΜΟΙ ΚΑΙ ΜΑΚΑΜ

κλιμακες μακαμια δρομοι κλπ
Απάντηση
Μήνυμα
Συγγραφέας
corsicano
Δημοσιεύσεις: 4
Εγγραφή: 04 Απρ 2006 09:19 am

#71 Δημοσίευση από corsicano »

Διαβαζω με πολύ ενδιαφέρον το όλο θεμα, τελικά όλους μας απασχολεί το ζήτημα ασχετα με τι και πως παίζουμε.

Δεν παίζω μπουζούκι, ούτε ρεμπέτικα, ουτε ξερω πως παίζονται οι δρόμοι.

Θα προσπαθήσω να μιλήσω γι αυτό που ξέρω (όσο το ξερω) , το μακάμ.

Το μακάμ δεν εχει καμία σχέση με τις κλίμακες της δυτικής μουσικής.
Δεν πρόκειται για μια σειρά από νοτες που κανουν οκταβα.

Είναι μια διαδρομή με στασεις και λοξοδρομισεις που μοναδικό σκοπό εχει να αναδείξει το χρώμα, το αίσθημα του μακαμ (ξεχωριστό για καθε μακαμ).

Ετσι αν ζητήσετε από καποιον δάσκαλο να σας παίξει π.χ. στο ούτι Ραστ δεν θα πρέπει να σας παίξει την κλιμακα, αλλά ένα ταξίμι, ή ενα εισαγωγικό που να αναδεικνύει το ύφος του Ραστ.
Το Ραστ δεν είναι Ντο-ρε-μι-φα-σολ-σι-ντο (με μι και σι ελαττωμενες κατα ενα κόμμα)
Είναι μια διαδρομή (στους αραβες κ τουρκους seyir) που ο καθένας ακολουθεί για να αναδείξει το μοναδικό , ξεχωριστό άκουσμα που εχει (οι άραβες το λενε tarab).
Το ίδιο ισχύει για καθε μακάμ.

Εξυπακούεται ότι δεν είναι απαραίτητο να παίξει καποιος ραστ (ή οποιοδήποτε άλλο μακαμ) από συγκεκριμένο τόνο, μπορεί παίξει απ οπουδήποτε, αρκεί να ακολουθήσει τη διαδρομή του Ραστ. Η ταύτιση με συγκεκριμένο τόνο ή κούρδισμα γίνεται για να συνεννοούνται πολλοί μουσικοί μαζί .

Τα παλιά χρόνια στην λόγια μουσική της ανατολής επαιζαν για 20 και παραπάνω λεπτα συνθέσεις , ταξίμια, οργανικά και τραγούδια πάνω σε ένα μακάμ (σαν μια σουίτα στους αραβες wasla και στους τουρκους fasil). Ο λόγος ήταν να μπει ο μουσικός , αλλα κι ο ακροατής στο ξεχωριστό αίσθημα του καθε μακάμ.
Δεν έπαιζαν ένα κομμάτι σαμπα, ενα κιουρντί κλπ.

Στο ερώτημα πόσα μακάμ υπάρχουν η απάντηση είναι απλή ...
Υπάρχουν τόσα μακάμ όσα seyir γνωρίζουμε !
Οι παλιοί μουσικοί γνώριζαν και έπαιζαν εκατοντάδες, οι σημερινοί γνωρίζουν 8-9 βασικά, και κάποιοι που εχουν εμβαθύνει αντε καμία 30αριά.
Απλά θέλω να πω ότι από την στιγμή που δεν γνωρίζουμε το "ταξίδι" που κάνει κάθε μακάμ και επομένως δεν μπορούμε να αποδώσουμε το αίσθημά του είναι ανώφελο να ξέρουμε εγκυκλοπεδικά ότι π.χ. το μακάμ χιτζαζκιαρ αποτελείται από ένα πεντάχοδρο χιτζάζ κι ένα τετράχοδρο χιτζάζ, γιατί δεν είναι κάτι τόσο στεγνό και ρηχό.

Μακάρι να βοήθησα λίγο τον προβληματισμό σας κι όχι να σας μπέρδεψα περισσότερο !

Και επειδή όπως είπα είμαι ασχετος με τους λαϊκούς δρόμους εχω κι εγώ μια εγκυκλοπεδική απορία :
Στο μπουζούκι σε τι διαφέρει ο δρόμος ουσάκ από τον δρόμο κιουρντί? Από τη στιγμή που είναι συγκερασμένες οι κλίμακες θα πρέπει να διαφερει στο "ταξίδι", που ανέφερα πριν, δεν ξερω, θελω τις γνωσεις σας

mpletsas
More than 150 posts user.
Δημοσιεύσεις: 522
Εγγραφή: 06 Σεπ 2004 07:28 pm

#72 Δημοσίευση από mpletsas »

Φίλε Κορσικάνο, ευχαριστούμε για την παραπάνω σύνοψη. Πολλά πράγματα που είχα ακούσει μεν κατά καιρούς αλλά μπερδεμένα, σε κάποιο βαθμό τα βάζεις σε τάξη. Όμως εμένα, καθώς τα διάβαζα τα παραπάνω, μου γεννήθηκε μια ακόμα απορία:

Οι παραπάνω έννοιες (πχ «seyir», «tarab») κατά πόσο απαντώνται στην δική μας μουσική παράδοση και πράξη; (Εναυσμα για την απορία είναι το γενονός ότι τις γράφεις αμετάφραστες.) Γιατί έχω την εντύπωση ότι μέρος μόνο της «κλασσικής» Αραβοπερσικής μουσικοθεωρητικής προσέγγισης είχαμε ως λαός υιοθετήσει. Επομένως, άν η εντύπωσή μου αυτή είναι σωστή, ίσως είναι υπερβολή, τώρα εκ των υστέρων να εισάγουμε και τα υπόλοιπα (αν, όσο είχαμε ακόμα παραδοσιακή δημιουργία, δεν τα είχαμε υιοθετήσει).

Ασφαλώς, άν κάτι τέτοιο θα ήταν χρηστικό, αυτό είναι ένα πολύ ισχυρό επιχείρημα. Ωστόσο, από αυτά που διαβάζω, μάλλον δεν διακρίνεται για την χρηστικότητά του το σύστημα των μακάμ. Φαίνεται ότι κυρίως λόγω παράδοσης χρησιμοποιείται, στις χώρες της Εγγύς Ανατολής. Και είναι απολύτως κατανοητό οι άνθρωποι να θέλουν να κρατήσουνε την παράδοσή τους αλλά για εμάς, αν όντως το σύστημα αυτό δεν είναι στο σύνολό του παράδοσή μας, πόσο έχει νόημα να το επιλέξουμε στο σύνολό του ως «στάνταρ», άν επιπροσθέτως δεν βολεύει;

Ως άσχετος μόνο απορίες μπορώ να θέτω αλλά περιμένω με ενδιαφέρον τις απόψεις όσων τα γνωρίζουν αυτά τα πράγματα.

Επ' ευκαιρία, να πούμε ότι ο Βασίλης (illvas), ανταποκρινόμενος σε σχετική πρόσκληση, έφτιαξε στα «Κατάστιχα» ένα λήμμα-ορισμό για το τί είναι τροπικό και τί τονικό μουσικό σύστημα:

wiki/mediawiki/index.php/τροπικό - τονικό μουσικό σύστημα

Τον ευχαριστούμε πολύ. Μακάρι σιγά-σιγά να εμπλουτισθούν τα «Κατάστιχα» και με άλλα λήμματα περί τα μουσικοθεωρητικά.

papantonis
Δημοσιεύσεις: 18
Εγγραφή: 30 Ιουν 2009 06:47 pm

#73 Δημοσίευση από papantonis »

Αγαπητοι φιλοι, καλημερα. Ημουν λιγο καιρο απων, λογω φορτου εργασιας αλλα και επειδη αισθανθηκα τη συζητηση να θερμαινεται επικινδυνα χωρις, στην ουσια, λογο. Θελω να τονισω πως, οτιδηποτε εχω γραψει για το θεμα, δεν τοκανα για λογους πατριωτικους η εθνικους. Πιστευω στους λαους και τις μουσικες τους, οχι στα εθνη και τους πολεμους του. Πικραθηκα πολυ, λοιπον, οταν ο Max, υπαινιχθηκε οτι οι αποψεις μου επιτιθενται και αδικουν τον Τουρκικο λαο και τη μουσικη του. ΔΕΝ ΠΡΟΣΠΑΘΩ ΝΑ ΠΩ-ΣΕ ΚΑΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ-ΠΩς ΟΙ ΕΛΛΗΝΕς ΕΙΝΑΙ ΑΝΩΤΕΟΙ ΑΠΟ ΤΟΥς ΤΟΥΡΚΟΥς, ΑΡΑ ΚΑΙ Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΟΥς ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΗ! Μακρυα απο μενα τετοιου ειδους βλακωδεις και επικινδυνες γενικευσεις!
Θα ηθελα επισης να πω οτι ουτε αυθεντια ειμαι, ουτε γνωριζω τα παντα, ουτε εχω τη δυνατοτητα ενα τοσο μεγαλο θεμα να το αναλυσω σε ενα μικρο σημειωμα, αλλα νομιζω πως κατι τετοιο, απλως δε γινεται! Aυτο για τον φιλο Μπλετσα που μου ζητησε λεπτομερεστερες εξηγησεις. (Υπαρχει παντα το βιβλιο του Μαυροειδη που ως εισαγωγη στο θεμα ειναι περιφημο.) Ωστοσο ειναι δυνατον να γινουν σαφη και κατανοητα μερικα πραγματα, με απωτερους στοχους:1.Να παγιωθει ενα ορθολογικα οργανωμενο μουσικο εργαλειο για χρηση καθε μουσικου που ζει σ αυτη τη μερια του κοσμου (κατι που στην Ευρωπη εχει συμβει απο τον 18ο αιωνα.) και 2.Να πεσει λιγο περισσοτερο φως στη μουσικη της ανατολικης Μεσογειου: Να γινει σαφεστερη και βαθυτερα κατανοητη η μουσικη του Τουρκου, του Αραβα, Του Περση, ιδωμενη απο ενα πρισμα νεωτερο, απο μια οπτικη γωνια -ας πουμε περισσοτερο βολικη, ανετη, συγχρονη.
Θα ηθελα λοιπον να επιστρεψω στο θεμα και ειμαι ετοιμος να ξανανοιξω τη συζητηση. Πρωτου το κανω: Υπαρχει κατι απο τις προηγουμενες καταχωρισεις μου, που θα ηθελε καποιος να συζητησουμε;

arxarios
Δημοσιεύσεις: 20
Εγγραφή: 07 Αύγ 2009 03:35 pm

#74 Δημοσίευση από arxarios »

διαβασα εδω και καιρο οτι ο δρομος νιαβεντι πχ οταν αρχιζει απο ΡΕ
παει ετσι.

ρε - μι-φα-σολ#-λα-λα#-ντο#-ρε

ερωτηση.
μπορω να ξεκινησω τον δρομο απο σολ κανονικο και αν ναι πως θα παει;
εγω το δοκιμασα με το αφτι δλδ να βγει απο σολ η ιδια μελωδια οπως βγαινει απο ρε και εβγαλα το εξης.
σολ-λα-λα#-ντο#-ρε -ρε#-φα#-σολ

νομιζω οτι αμα παιξετε κι εσεις το ιδιο θα βγει ενα νιαβεντι αλλα πιο πριμα. :D

NeverOnAir
Δημοσιεύσεις: 24
Εγγραφή: 31 Ιαν 2009 09:51 pm

#75 Δημοσίευση από NeverOnAir »

Ένα site με μακάμια - μπορεί να το ξέρετε εγώ μόλις τώρα το ανακάλυψα...
:idea:

http://www.maqamworld.com/
Kάθε μέρα για να βγάλω το ψωμί μου, πάω στην αγορά των ψεμάτων και γεμάτος ελπίδα στήνομαι δίπλα στους πωλητές.


tserem
Δημοσιεύσεις: 4
Εγγραφή: 03 Οκτ 2012 11:54 am
Τοποθεσία: ΡΙΟ ΠΑΤΡΑΣ

#77 Δημοσίευση από tserem »

arxarios έγραψε:διαβασα εδω και καιρο οτι ο δρομος νιαβεντι πχ οταν αρχιζει απο ΡΕ
παει ετσι.

ρε - μι-φα-σολ#-λα-λα#-ντο#-ρε

ερωτηση.
μπορω να ξεκινησω τον δρομο απο σολ κανονικο και αν ναι πως θα παει;
εγω το δοκιμασα με το αφτι δλδ να βγει απο σολ η ιδια μελωδια οπως βγαινει απο ρε και εβγαλα το εξης.
σολ-λα-λα#-ντο#-ρε -ρε#-φα#-σολ

νομιζω οτι αμα παιξετε κι εσεις το ιδιο θα βγει ενα νιαβεντι αλλα πιο πριμα. :D
Δεν αισθάνομαι αρμόδιος να απαντήσω αλλά εάν ισχύουν όσα γράφτηκαν μπορώ να συνεισφέρω με ένα αρχείο (σε excel) όπου περιλαμβάνονται οι δρόμοι Χιτζάζ, Ματζόρε 1 & 2, Χουζάμ, Τζιβαέρι, Μινόρε (κανονικό και μιξολύδιο), Νιαβέντι (και βλάχικο), Ουσάκ, Ουσά Νεβά, Σαμπάχ.
Σε αυτό διαλέγεις τον τόνο εκκίνησης και σου βγάζει όλα τα υπόλοιπα.
Όποιος επιθυμεί στελνει mail ή ΠΜ.

Απάντηση

Επιστροφή σε “Οργανοπαιξία-Μουσική Θεωρία”